Jaka torba szkolna dla zdrowia kręgosłupa

W 2013 r. Fundacja Rosa w ramach programu „Lekki tornister” zważyła zapakowane plecaki uczniów z pięciu szkół podstawowych w woj. dolnośląskim. Okazało się, że ok. 75 dzieci z klas pierwszych ma stanowczo za ciężkie torby szkolne. Według WHO, tornister nie powinien ważyć więcej niż 10 proc. masy dziecka. W klasach drugich problem ten dotyczył 63 proc. dzieci, w trzecich – 22 proc.

„Odpowiednia torba szkolna może w dużej mierze odciążyć kręgosłup dziecka. Źle dobrany tornister może spowodować zmniejszenie pojemności płuc, wady postawy, mrowienie rąk czy bóle kręgosłupa” – ostrzega dr Rafał Mikusek, kierownik medyczny Szpitala Centrum ENEL-MED.

Konsekwencje zdrowotne w przyszłości

„Musimy pamiętać, że dzieci znajdują się w fazie wzrostu. Ich organizm jest podatny na czynniki zewnętrzne, które go kształtują. Zbyt duże przeciążenia będą powodować utrwalone wady postawy, takie jak boczne skrzywienie kręgosłupa lub okrągłe plecy. Mechanizm jest podobny do tego, który stosowano w Chinach, aby kobiety miały małe stopy. Długotrwały ucisk powodował zaburzenia ich wzrostu” – tłumaczy dr Mikusek.

Zaburzenia posturalne nabyte w dzieciństwie będą sprzyjały przeciążeniom narządu ruchu, co z kolei może powodować szybszy rozwój zmian zwyrodnieniowych, a tym samym wcześniejsze dolegliwości bólowe.

Co wybrać?

•    Tornister – jest przede wszystkim odpowiednio usztywniony, przez co pomaga zachować właściwą postawę. Bywa jednak zbyt ciężki dla dziecka, należy więc dokładnie rozważyć zakup. Starsze dzieci noszą go często na jedno ramię, co w konsekwencji prowadzi do powstawania wad kręgosłupa.
•    Plecak jest alternatywą dla tornistra. Przy zakupie warto zwrócić uwagę na to, czy jest dobrze wyprofilowany. Dodatkowy pasek na poziomie pasa jest bardzo dobrym rozwiązaniem, ponieważ pozwala rozłożyć ciężar.
•    Torba na kółkach to dobre rozwiązanie. Jej wadą jest z pewnością ciężar – dotyczy to sytuacji, gdy uczeń zmuszony jest nieść torbę na plecach (np. ze względu na deszcz czy śnieg).
•    Torba na ramię przyczynia się do powstawania wad kręgosłupa.
„Ortopedzi mówią „nie” torbom na ramię. Takie rozwiązanie jest nieakceptowane w przypadku młodego, rozwijającego się organizmu. Powoduje boczne skrzywienie kręgosłupa. Najwygodniejszy dla dziecka jest sztywny tornister. Niestety, jako ojciec, wiem, że przy obecnej liczbie podręczników najlepszym rozwiązaniem jest torba na kółkach” – dodaje dr Mikusek.

Na co zwracać uwagę

•    Wyprofilowany i usztywniony tył – tornister czy plecak powinien dobrze przylegać do pleców, dzięki temu ułatwia zachowanie odpowiedniej postawy. Niezwykle istotne jest tzw. wybrzuszenie na odcinku lędźwiowym.
•    Szerokie szelki – pozwalają dobrze rozłożyć ciężar na plecach, przez co tak mocno ich nie obciążają.
•    Przegródki – pozwalają równomiernie rozłożyć ciężar w plecaku oraz tornistrze.
•    Dopasowany do postury oraz wagi użytkownika – tornister czy plecak nie powinien być szerszy od dziecka, najlepiej by kończył się na dole, na linii pleców oraz na górze przed szyją.
•    Zapakowany nie powinien przekraczać 10 proc. wagi ucznia.