Ekspert: leczenie biologiczne w AOS to większa elastyczność dla klinicystów

15 lipca przedstawiciele Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia zaprezentowali propozycje zmian do ustawy refundacyjnej. W projekcie pojawiły się nowe przepisy – na przykład osobna ścieżka refundacyjna dla leków na choroby rzadkie. Jak państwo oceniają takie rozwiązanie?

W mojej opinii należy stanowczo pochwalić aktualne działania minister zdrowia Izabeli Leszczyny na rzecz zwiększenia dostępności leków stosowanych w leczeniu chorób rzadkich. W ostatnich listach refundacyjnych wprowadzono kilka nowych pozycji do refundacji, np. Hemlibra w leczeniu ciężkiej hemofilii typu A, czy olipudaza alfa w leczeniu chorych z niedoborem kwaśnej sfingomielinazy. Tak więc zapowiedź wprowadzenia osobnej ścieżki refundacyjnej dla leków na choroby rzadkie na pewno ucieszy pacjentów, tym bardziej, że większość nowoczesnych leków na choroby rzadkie leczy przyczynę, a nie tylko objawy i znacząco poprawia komfort życia pacjentów.

Resort zdrowia zapowiedział zmiany w ustawie refundacyjnej dot. poszerzenia dostępu pacjentów do leczenia biologicznego w ramach AOS. Czy to państwa zdaniem poszerzy realnie dostęp pacjentów do leków biologicznych?

Niestety, aktualnie dostępność do leków biologicznych dla polskich pacjentów jest na niższym poziomie niż w pozostałych krajach Europy. Jest to spowodowane głównie tym, że refundacja leków biologicznych jest ograniczona jedynie do programów lekowych w szpitalach. Z perspektywy pacjenta najistotniejsze jest to, że z pomocą leków biologicznych można wyleczyć wiele chorób, które jeszcze kilka lat temu były uważane za nieuleczalne. Co istotne, Europejska Agencja Leków (EMA) w latach 2006–2023 zarejestrowała blisko 80 leków biologicznych, a 17 z nich straciło już ochronę patentową. Wygaśnięcie patentów spowodowało większą konkurencję wśród producentów, i w związku z tym spadek ceny, nawet o 80 proc. Nowa kategoria refundacyjna na pewno upowszechni stosowanie stosunkowo nowoczesnych terapii, ale szczególnie takich, które uległy erozji cenowej. Zapowiedzi Ministerstwa Zdrowia wskazują, że leczenie biologiczne w ramach AOS nie wiązałoby się z wieloma obostrzeniami charakterystycznymi dla programów lekowych, gwarantowałoby większą elastyczność w procesach terapeutycznych oraz przede wszystkim dowolność wyboru terapii dla lekarza. Jeśli zapowiedzi MZ zostaną wdrożone w życie to na pewno realnie poszerzy się dostęp pacjentów do nowoczesnych terapii.

MZ zapowiedziało między innymi, że chce wprowadzić obowiązek dokonywania co najmniej raz na dwa lata przeglądu rozporządzenia o wyrobach medycznych wydawanych na zlecenie, wyodrębniona ma być też definicja wyrobu medycznego. Jak państwo oceniają to rozwiązanie?

To na pewno krok w dobrą stronę. W przypadku wielu pacjentów zastosowanie wysokiej jakości wyrobów medycznych jest tak samo istotne jak leczenie farmakologiczne. Naszym zdaniem każdy element terapii pacjenta, który poprawia jego komfort życia lub przyczynia się do szybszego wyzdrowienia powinien być współfinansowany przez państwo. Wszelkie badania wskazują, że nadal głównym blokerem skutecznego leczenia w przypadku wielu pacjentów jest cena danej procedury, szczególnie jeśli jest ona nierefundowana. Rynek wyrobów medycznych jest bardzo dynamiczny i bardzo dobrze, że Ministerstwo Zdrowia podejmuje starania, aby nadążać za najnowszymi technologiami także w obszarze wyrobów medycznych.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Mariusz Kisiel o nowelizacji DNUR: to dobry kierunek