NRL o postępowaniu w zgodzie z sumieniem

NRL opublikowała stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zdaniem Rady, nie usuwają one zastrzeżeń co do zgodności niektórych zapisów ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty z Konstytucją RP. Samorząd lekarski wystąpił z wnioskiem w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego. Zastrzeżenia budzi nałożenie na lekarza obowiązku wykonania niezgodnego z jego sumieniem świadczenia zdrowotnego, pomimo, że zwłoka w udzieleniu tego świadczenia nie spowodowałaby niebezpieczeństwa utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia. Za nie do przyjęcia uznano również konieczność wskazania możliwości uzyskania tych świadczeń u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym oraz zobowiązanie lekarza korzystającego z prawa do odmowy wykonania świadczenia zdrowotnego niezgodnego z sumieniem do uzasadnienia i odnotowania tego faktu w dokumentacji medycznej.

Rada stoi na stanowisku, że lekarze mogą korzystać z prawa do odmowy podejmowania działań niezgodnych z ich sumieniem i nie powinni być poddawani żadnym naciskom, dyskryminacji ani represjom z tego powodu. Jednocześnie stwierdza, że jej stanowisko w sprawie sumienia ma charakter neutralny światopoglądowo i politycznie. NRL podkreśla, że nie można żądać od lekarza korzystającego z klauzuli sumienia, aby swoją decyzję w tym zakresie dodatkowo uzasadniał. W jej ocenie nie jest również zasadne żądanie od lekarza wcześniejszego określania swoich poglądów np. poprzez ujawnienie możliwości powołania się na klauzulę sumienia.

W związku z tym, że żaden z opiniowanych projektów ustaw nie proponuje rozwiązań, które wychodziłby naprzeciw oczekiwaniom środowiska lekarskiego oraz rozwiewałyby istotne wątpliwości co do niekonstytucyjności obecnie obowiązującej regulacji, Naczelna Rada Lekarska negatywnie opiniuje przedmiotowe projekty.