Opioidy w terapii ostrego bólu pleców lub szyi nie przynoszą korzyści [BADANIE]

Dowody te przemawiają za aktualizacją wytycznych dotyczących leczenia. Ponad 577 mln osób na całym świecie doświadcza w tym momencie bólu krzyża lub szyi.

Jednocześnie - pomimo globalnego dążenia do ograniczenia stosowania opioidów - w Australii 40-70 proc. pacjentów zgłaszających się z wymienionymi dolegliwościami do lekarza otrzymuje leki z tej grupy.

Jakie były wnioski po 52-tygodniowej obserwacji?

W badaniu OPAL wzięło udział blisko 350 uczestników ze 157 oddziałów podstawowej opieki zdrowotnej i oddziałów ratunkowych. Osoby doświadczające nagłego i najczęściej krótkotrwałego bólu pleców lub szyi o ostrym przebiegu losowo otrzymały 6-tygodniową terapię opioidową lub placebo. Obie grupy pozostawały również pod standardową opieką. Radzono im, aby unikać leżenia w łóżku i być aktywnym. Uczestników obserwowano przez 52 tygodnie.

Wyniki badania zostały opublikowane w „The Lancet”, a wnioski były następujące. Po sześciu tygodniach pacjenci, którzy otrzymywali opioidy, nie odczuwali mniejszego natężenia bólu niż ci, którym podano placebo. Jakość życia i wyniki leczenia bólu w długoterminowej obserwacji były lepsze w grupie placebo. Pacjenci, którzy otrzymywali opioidy, byli narażeni na niewielkie, ale znacznie wyższe ryzyko nadużywania opioidów 12 miesięcy po krótkim cyklu leczenia.

Konieczna jest aktualizacji wytycznych terapeutycznych w leczeniu bólu

Zespół badawczy twierdzi, że zgodnie z aktualnymi wytycznymi dotyczącymi leczenia bólu krzyża i szyi opioidy można uznać za ostateczność, jeśli wszystkie inne opcje farmakologiczne zawiodą, jednak badanie OPAL jest dowodem na to, że środki te nie powinny być w ogóle zalecane.

– Wyraźnie pokazaliśmy, że przepisywanie opioidów w terapii osób z ostrym bólem pleców lub szyi nie przynosi żadnych korzyści. Co więcej, w dłuższej perspektywie może być szkodliwe, nawet przy krótkim okresie leczenia - stwierdza prowadząca badania prof. Christine Lin z Institute for Musculoskeletal Health na Uniwersytecie w Sydney. - Opioidy nie powinny być zalecane w przypadku ostrego bólu pleców i szyi. Koniec i kropka. Dotyczy to również sytuacji, gdy lekarz nie może przepisać innych leków lub nie są one skuteczne.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Kolejny gigant farmaceutyczny zapłaci za zarabianie na napędzaniu kryzysu opioidowego

Istnieje globalny nacisk na ograniczenie stosowania opioidów

Badanie OPAL uzupełnia wcześniejsze obserwacje dotyczące stosowania opioidów w przewlekłym bólu krzyża, które wykazały niewielką korzyść terapeutyczną z ich stosowania, ale zwiększone ryzyko szkód. Ograniczenie nadużywania opioidów jest światowym priorytetem zdrowotnym. Władze medyczne na całym świecie ostrzegają, że ze względu na znaczne ryzyko szkód dla jednostek i społeczeństwa, opioidy powinny być stosowane tylko wtedy, gdy istnieją dowody na to, że korzyści przewyższają powikłania.

Prof. Christopher Gerard Maher z Institute for Musculoskeletal Health na Uniwersytecie w Sydney, współautor badania, tłumaczy że w ostatnich latach nastąpiło przesunięcie punktu ciężkości w przypadku bólu pleców z leczenia opioidowego na terapie nieopioidowe, z naciskiem na fizjoterapię i psychoterapię oraz proste środki przeciwbólowe, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ).

– Badanie to jest kolejnym dowodem na to, że leczenie pierwszego rzutu ostrego bólu krzyża i szyi powinno opierać się na poradach, aby pozostać aktywnym, a także - jeśli to konieczne - prostych lekach przeciwbólowych, takich jak NLPZ - powiedział ekspert.

W Australii codziennie trzy osoby umierają z powodu powikłań związanych ze stosowaniem opioidów prof. Andrew McLachlan, dziekan Wydziału Farmacji Sydney Pharmacy School, zauważa, że badanie OPAL jest bardzo istotne i powinno wpłynąć na przepisywanie oraz wydawanie opioidów. Tym bardziej, że Australia stoi w obliczu rosnącego wskaźnika używania leków z tej grupy. Według australijskiego Therapeutic Goods Administration każdego dnia w Australii prawie 150 hospitalizacji i 14 przyjęć na oddział ratunkowy wiąże się z nadużywaniem opioidów, a trzy osoby umierają z powodu powikłań wynikających z ich stosowania.

– Możliwe negatywne skutki zażywania opioidów są dobrze znane. Obejmują one zarówno drobne szkody, takie jak zaparcia i senność, jak i poważne, do których należy uzależnienie, przedawkowanie, a nawet niezamierzona śmierć - mówi prof. McLachlan.

– Wyniki badania OPAL dodatkowo wzmacniają potrzebę ponownej oceny stosowania opioidowych leków przeciwbólowych, ponieważ istnieją ograniczone dowody na korzyści i znaczne ryzyko szkód.

Autorzy obserwacji zwracają uwagę na pewne ograniczenia badania, w tym luki w danych, wynikające m.in. z wyniszczenia uczestników czy problemów z przestrzeganiem zaleceń lekarskich. Sugerują jednak, że żadne z nich prawdopodobnie nie wpłynęło na końcowe wnioski.

Badanie jest wynikiem współpracy Uniwersytetu w Sydney, The George Institute for Global Health, Uniwersytet Nowej Południowej Walii (University of New South Wales), St Vincent's Hospital Sydney, Sydney Local Health District i Erasmus University Medical Center w Holandii.

PRZECZYTAJ TAKŻE: USA: opioidy najczęstszą przyczyną śmiertelnych zatruć wśród dzieci do 5. roku życia

FDA wprowadza dodatkowe wymogi bezpieczeństwa dla opioidów