Siatka chroni przed przepukliną

Jury wyróżniło zespół prof. Janusza Strzelczyka z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej za projekt „Siatka polipropylenowa jako nowy sposób zamykania rany po operacjach ominięcia żołądka”.

Nie dla powikłań

U co czwartego pacjenta, który przeszedł operację ominięcia żołądka, jako powikłanie pooperacyjne wytwarza się przepuklina. Lekarze z Łodzi przez kilka lat starali się znaleźć sposób na uniknięcie tej komplikacji. W rezultacie opracowali technikę wszywania w ranę operacyjną niewchanialnej siatki polipropylenowej, która istotnie wzmacnia tkanki brzucha. Dzięki temu ryzyko powstania przepukliny jest minimalizowane niemal do zera.

Przepuklina (hernia) to nieprawidłowe przemieszczenie się narządów jamy brzusznej poza jej anatomiczne granice. Wydostanie się zawartości jamy brzusznej może ujawnić się jako uwypuklenie na przedniej ścianie brzucha, pod więzadłem pachwinowym, w okolicy lędźwiowej oraz w okolicach krocza i pośladka. Przyczyną powstania przepukliny jest zwykle osłabienie elementów utrzymujących integralność jamy brzusznej czyli mięśni i powięzi mięśni. Z tego powodu, przepuklina brzuszna wytwarza się u co czwartego otyłego pacjenta, który przeszedł chirurgiczny zabieg tzw. ominięcia żołądka (gastric bypass).

Krócej w szpitalu

„Przepuklina wydłuża pobyt chorego w szpitalu lub powoduje konieczność ponownej hospitalizacji, a to istotnie zwiększa koszty leczenia pacjentów zakwalifikowanych do operacji ominięcia żołądka. Dlatego skoncentrowaliśmy się na próbach wyeliminowania problemu przepukliny pooperacyjnej” – mówi prof. Janusz Strzelczyk, szef wyróżnionego zespołu.

Innowacyjność zgłoszonego do konkursu Pulsu Medycyny projektu polega na profilaktycznym wszywaniu w ranę operacyjną specjalnej siatki z tworzywa sztucznego. Siatka zbudowana jest z bardzo wytrzymałych, niewchłanialnych, cienkich włókien polipropylenowych, pozwalających na przerastanie przez nią tkanki łącznej. Zadaniem siatki jest wzmocnienie rany i powłok brzusznych, a tym samym zmniejszenie ryzyka rozwoju przepukliny w bliźnie.
Nowy sposób zamykania rany operacyjnej przy użyciu niewchłanialnej siatki z tworzywa sztucznego łódzcy lekarze przetestowali m.in. w randomizowanym badaniu klinicznym, opisanym na łamach British Journal of Surgery (2006, 93: 1347-1350).

W próbie tej uczestniczyło 74 patologicznie otyłych pacjentów (średnia wartość BMI > 46). U 36 z nich przeprowadzono operację ominięcia żołądka wraz z profilaktycznym wszyciem siatki, podczas gdy 38 pacjentom siatki nie wszywano. Okazało się, że przepuklina nie powstała u żadnego pacjenta z wszytą siatką polipropylenową, rozwinęła się natomiast u 8 chorych z grupy kontrolnej (co stanowiło 21 proc. pacjentów z tej grupy). Średni czas hospitalizacji chorych wynosił w obu grupach odpowiednio 8,4 i 10,3 dnia.

Plaga otyłości

Łódzcy lekarze wierzą, że wszywanie siatki polipropylenowej ma szansę stać się procedurą standardową w tego typu operacjach. Pomysł ten może znaleźć zastosowanie także w innych dziedzinach chirurgii. Po opublikowaniu w światowym piśmiennictwie fachowym pracy opisującej wyniki nowej techniki operacyjnej, siatkę z tworzywa sztucznego wykorzystało już kilku innych autorów, m.in. do zamykania ran w chirurgii naczyniowej i kolorektalnej.

„Problemem współczesnej medycyny jest plaga otyłości. Zabiegi bariatryczne są jedną z metod leczenia tego schorzenia.
Wprowadzenie materiału poprawiającego skuteczność zabiegu ma wobec rangi problemu szczególne znaczenie. Użycie tego materiału także w innych specjalnościach świadczy o dużej wartości takiego rozwiązania” – uważa prof. Krzysztof Strojek, konsultant krajowy w dziedzinie diabetologii, juror w konkursie Złoty Skalpel 2010.