Braki testosteronu u cukrzyków

Zespół niedoboru testosteronu (TDS, testosterone deficiency syndrome) rozpoznawany jest, gdy stężenie testosteronu całkowitego w surowicy spada poniżej 12 nmol/l i jednocześnie występują charakterystyczne objawy kliniczne hipogonadyzmu, tj. obniżenie libido, dysfunkcje erekcji, stałe zmęczenie, pogorszenie ogólnego samopoczucia i jakości snu, nerwowość i uderzenia gorąca.

Szacuje się, że zespół niedoboru testosteronu dotyczy jednego na dziesięciu mężczyzn po 50 roku życia. Badania przeprowadzone przez brytyjskich andrologów prof. Hugh Jones’a i dr. Geoffa Hackett’a z Barnsley Hospital w Londynie, zaprezentowane w marcu br. podczas dorocznego kongresu Diabetes UK, wykazały, że zespół niedoboru testosteronu jest wyraźnie związany z opornością na insulinę, podwyższonym poziomem hemoglobiny glikowanej HbA1c, otyłością brzuszną oraz wysokim wskaźnikiem BMI.

Wszystkie te patologie uznawane są za istotne czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego. Dołączenie do nich niedoboru testosteronu dodatkowo podnosi ryzyko śmierci sercowo-naczyniowej i śmierci z jakiegokolwiek powodu do około 60 proc. Dlatego zespół niedoboru testosteronu powinien być leczony, zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi systematycznie publikowanymi m.in. przez Europejskie Towarzystwo Urologiczne (European Association of Urology), Europejskie Towarzystwo Endokrynologiczne (European Society of Endocrinology) i Europejskie Towarzystwo Andrologiczne (European Academy of Andrology).

Tymczasem, większość lekarzy rodzinnych nie zdaje sobie sprawy z częstości występowania niedoborów testosteronu u mężczyzn, a zwłaszcza z rozpowszechnienia tego problemu w populacji pacjentów z cukrzycą. Według brytyjskich specjalistów, badania laboratoryjne porannego poziomu testosteronu w osoczu powinny być wykonywane rutynowo u wszystkich mężczyzn chorujących na cukrzycę typu 2. Rozpoznanie hipogonadyzmu i wdrożenie prawidłowego leczenia skutkuje bowiem redukcją oporności tkanek na insulinę, poprawia kontrolę glikemii, korzystnie wpływa na stężenia leptyny i cholesterolu oraz pomaga zredukować obwód pasa u pacjentów.