Całodobowy pomiar ciśnienia tętniczego

Wiadomo, że wartości ciśnienia uzyskane na drodze pomiarów całodobowych, dzięki uwzględnieniu jego zmienności korelują znacznie lepiej niż wyniki pomiarów klinicznych z częstością występowania powikłań narządowych nadciśnienia. Rośnie również liczba dowodów na to, że wysokość ciśnienia tętniczego w ABPM znacznie lepiej koreluje z ryzykiem powikłań sercowo-naczyniowych niż wartość ciśnienia tętniczego w pomiarach klinicznych. Kolejnych dowodów dostarczyły badania duńskie, którymi objęto losowo wybraną grupę 1700 osób. Pierwszą analizę dotyczącą tej pracy opublikowano w Hypertension w 2005 roku. W marcowym numerze American Journal of Hypertension ukazała się kolejna publikacja, w której analizie poddano dodatkowo wartość prognostyczną braku spadku ciśnienia tętniczego w nocy oraz ukrytego nadciśnienia tętniczego i nadciśnienia białego fartucha.
U 1700 osób w wieku 41-72 lat przeprowadzono w latach 1993-1994 całodobowy ambulatoryjny pomiar ciśnienia tętniczego. Do badania nie kwalifikowano chorych z przebytym zawałem serca, udarem mózgu w wywiadzie oraz leczonych digoksyną lub nitratami. Na podstawie wartości ciśnienia w ABPM oraz w pomiarach klinicznych chorych podzielono na grupy: z nadciśnieniem tętniczym, ukrytym nadciśnieniem tętniczym, nadciśnieniem białego fartucha i prawidłowym ciśnieniem tętniczym. redni okres obserwacji wynosił 9,5 roku.
Stwierdzono ciągły, liniowy związek pomiędzy wysokością ciśnienia tętniczego w ABPM a ryzykiem wystąpienia złożonego punktu końcowego (zgon z przyczyn sercowo-naczyniowych, rozpoznanie choroby wieńcowej lub udaru mózgu). Wzrost skurczowego i rozkurczowego ciśnienia tętniczego w ABPM (średnia z okresu doby) o 10 mmHg związany był ze zwiększeniem ryzyka o 35 proc. i 27 proc. Dla porównania: wzrost skurczowego i rozkurczowego ciśnienia tętniczego o 10 mmHg w pomiarach klinicznych związany był ze wzrostem ryzyka odpowiednio o 18 proc. i 11 proc. W porównaniu do osób z prawidłowym ciśnieniem tętniczym ryzyko wystąpienia złożonego punktu końcowego, skorygowane względem innych czynników ryzyka, było 2,1 razy wyższe u osób z nadciśnieniem tętniczym; obserwowano także tendencję w kierunku wyższego ryzyka u osób z ukrytym nadciśnieniem tętniczym. Nie stwierdzono różnicy w częstości występowania złożonego punktu końcowego pomiędzy osobami z prawidłowym ciśnieniem tętniczym i nadciśnieniem białego fartucha.
Wykazano również, że brak spadku nocnego ciśnienia tętniczego był związany z większym ryzykiem wystąpienia złożonego punktu końcowego (o 68 proc.) u osób z nadciśnieniem tętniczym w trakcie dnia. Nie wykazano związku pomiędzy częstością występowania złożonego punktu końcowego a brakiem spadku ciśnienia tętniczego w nocy u osób z prawidłowym ciśnieniem tętniczym w ciągu dnia.
Wyniki prezentowanego badania wykazały, że wysokość ciśnienia tętniczego w ABPM jest silniejszym wskaźnikiem ryzyka chorobowości i śmiertelności sercowo-naczyniowej niż pomiary kliniczne ciśnienia tętniczego. Potwierdzono, że ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych może być wyższe u osób z nadciśnieniem ukrytym niż u osób z prawidłowym ciśnieniem tętniczym. Nie stwierdzono natomiast związku pomiędzy nadciśnieniem białego fartucha a zwiększonym ryzykiem powikłań sercowo-naczyniowych.

Źródło: Am. J. Hypertens. 2006; 19: 243-250.