Dziecko z alergią i astmą może mieć trudniej w szkole

Przewlekłe choroby, jakimi są astma i alergiczny nieżyt nosa, wymagają stałego (lub co najmniej sezonowego) leczenia, a to może wpływać na funkcjonowanie dziecka w szkole i w grupie rówieśniczej.
„To problem, którego często nie uświadamiają sobie nauczyciele, a nawet rodzice chorych dzieci. Alergia i astma bywają bagatelizowane, bo wiedza na temat psychologicznych problemów cierpiących na nie dzieci i młodzieży nie jest rozpowszechniona. Powinniśmy zmienić takie myślenie” – mówi dr Renata Zubrzycka, pedagog specjalny, która wraz z prof. Andrzejem Emerykiem jest współautorką poradnika „Dziecko z astmą w rodzinie i szkole”.

Astma to nie wstyd

Ze statystyk wynika, że astma i alergiczny nieżyt nosa są dziś jedną z najczęstszych przyczyn nieobecności uczniów w szkole. Także dlatego nauczyciele i rodzice małych pacjentów powinni zdawać sobie sprawę z kilku ważnych kwestii. Przede wszystkim, że choroby te mogą wiązać się z trudnościami z funkcjonowaniem w szkole.

„Mogą wywoływać u dziecka negatywne reakcje na stres czy chwiejność emocjonalną” – mówi dr Renata Zubrzycka.
Dlatego tak ważna jest wiedza nauczycieli i rodziców chorego na temat przebiegu i leczenia astmy oraz chorób alergicznych. Okazuje się np. , że w Polsce nie jest odosobnionym przypadkiem sytuacja, w której rodzice nie informują nauczycieli o chorobie dziecka.

„To duży błąd. Nauczyciel, który nie wie, że dziecko jest przewlekle chore, nie zdaje sobie sprawy, że w pewnych okresach roku, czy na pewnych etapach leczenia, może ono mieć obniżoną wydolność i to nie tylko fizyczną, ale też intelektualną” – przestrzega autorka poradnika.

Przykładowo uczeń, który cierpi na alergiczny nieżyt nosa wywołany przez pyłki roślin, w okresach pylenia, kiedy przyjmuje leki antyhistaminowe, może mieć większe trudności z koncentracją. Dziecko może też nie akceptować swojej choroby, czy wręcz wstydzić się jej.

Walka z chorobą i mitami

Prof. Andrzej Emeryk podkreśla z kolei, że wokół chorób przewlekłych, jak astma i alergiczny nieżyt nosa narosło wiele nieporozumień. Jednym z największych jest mit, że z astmy wyrasta się w okresie dojrzewania.

„Astma, czyli przewlekła choroba zapalna dróg oddechowych, to – niestety –choroba na całe życie. Pogląd, że jeśli dziecko nie ma typowych objawów choroby lub objawy te wygasają czasowo, to jest ono zdrowe, jest nieporozumieniem” – mówi prof. Emeryk.

Z drugiej strony mitem jest także pogląd, że dziecko cierpiące na astmę powinno bezwzględnie unikać wysiłku fizycznego. Dużym problemem – nie tylko w Polsce – jest nadużywanie przez rodziców zwolnień z zajęć wychowania fizycznego. Ćwiczenia fizyczne wpływają korzystnie na zdrowie i wydolność organizmu.
Wielu Polaków nie wie również, że sposobem na znaczne zmniejszenie ryzyka wystąpienia astmy alergicznej jest odczulanie. Jest to jedyna skuteczna metoda leczenia alergii, która działa na jej przyczynę, a nie tylko chwilowo łagodzi objawy. U pacjentów z alergią zapobiega rozwojowi astmy i występowaniu nowych uczuleń.

*„Dziecko z astmą w rodzinie i szkole”, Andrzej Emeryk, Renata Zubrzycka, Małgorzata Bartkowiak-Emeryk, Radosław Gawlik, Wydawnictwo UMCS.