Eksperci: sepsa budzi strach, bo lekarzom brakuje umiejętności jej rozpoznawania i leczenia

Podniesienie standardu opieki w Polsce w kontekście sepsy to temat ostatniego posiedzenia senackiej Komisji Zdrowia (17 kwietnia). Uczestniczący w nim eksperci alarmowali, że od dwóch dekad trwa dyskusja o potrzebie stworzenia krajowego rejestru sepsy oraz wypracowania ogólnopolskich standardów jej diagnostyki i leczenia, która niczym nie skutkuje.

Ekspert: oficjalne dane o sepsie nie odzwierciedlają stanu faktycznego

– Nie mamy standardu diagnostyki, leczenia i rehabilitacji. Co najważniejsze, nie mamy powszechnej świadomości, co to jest sepsa. Wiemy, co to jest zawał, udar mózgu, ale sepsa jest terminem niewystarczająco znanym także wśród personelu medycznego - mówił prof. Andrzej Kübler, prezes Stowarzyszenia „Pokonać Sepsę”. Jak podkreślał ekspert, krajowe dane mówią o ok. 100 tys. przypadków zakażeń i 26 tys. zgonów rocznie w wyniku sepsy. Co - jak podkreślał - dowodzi, że sepsa jest wielkim zagrożeniem, ale nie jest tak traktowana.

– Zespół postseptyczny to historia, której w ogóle nie znamy. Nie monitorujemy, co się dzieje z osobami, które przeszły sepsę, bo nie ma programu opieki nad nimi. A to jest ważny temat, bo ci chorzy nie wracają ani do pracy, ani do zdrowia. Ale my nawet nie wiemy, ilu ich dziś jest – komentował profesor i wskazywał na potrzebę zwiększenia dostępności do skutecznej diagnostyki sepsy, szczególnie na wczesnym etapie.

Prof. dr hab. Waldemar Goździk, kierownik Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu, zaznaczył, że statystyki dotyczące zakażeń i zgonów z powodu sepsy w rzeczywistości mogą nie pokazywać stanu faktycznego, bo - jak tłumaczył - brakuje nam precyzyjnego systemu zbierania takich danych. – My dziś liczymy tylko przypadki na oddziałach intensywnej terapii, ale przecież sepsa, jak wiemy, zaczyna się w domu, skąd pacjent trafia w ręce medycyny ratunkowej i szpitala – wyjaśniał i dodał, że sepsa i zgony z jej powodu nie zawsze pozostają też dobrze rozpoznane, co też wpływa na te statystyki.

Prof. Czuczwar: potrzebny jest ogólnopolski rejestr przypadków sepsy, by wiedzieć kogo, gdzie i w jaki sposób leczymy

O stworzenia rejestru sepsy postulował też prof. Mirosław Czuczwar, kierownik II Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii w Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym w Lublinie. – Czas pandemii COVID-19 pokazał, czego w systemie brakuje, by skuteczniej walczyć z sepsą. To systemowe rozwiązania – komentował. Jak przekonywał, stworzenie rejestru sepsy pozytywnie wpłynęłoby na jakość leczenia w szpitalach, podobnie jak stworzenie ogólnokrajowego systemu skoordynowanej opieki, dzięki któremu lekarze w każdym szpitalu wiedzieliby m.in., gdzie jest ośrodek referencyjny (specjalizujący się w leczeniu sepsy), jakie są kryteria przyjęcia do niego i kto odpowiada za transport pacjentów.

Uczestniczący w spotkaniu eksperci podkreślali także potrzebę wprowadzenia metod zapobiegania, rozpoznawania i leczenia sepsy do krajowych programów zdrowotnych, opracowanie i wdrożenie standardów medycznych w tym zakresie, poprawę dotychczasowych metod kontroli zakażeń czy wprowadzenie działań zmierzających do ograniczenia narastania lekooporności i promowania racjonalnego stosowania antybiotyków. Apelowali także o tworzenie rozwiniętej sieci oddziałów referencyjnych, tak aby każdy pacjent z sepsą, niezależnie od miejsca zamieszkania, mógł trafić szybko do oddziału referencyjnego.

Przewodnicząca senackiej komisji Beata Małecka-Libera zapowiedziała, że zwróci się do Ministerstwa Zdrowia o powołanie zespołu złożonego z przedstawicieli resortu i ekspertów w dziedzinie medycyny, mikrobiologii i diagnostyki medycznej, którego celem będzie wypracowanie systemowych rozwiązań odnoszących się do problemu, jakim jest sepsa.

Podczas posiedzenia wiceminister zdrowia Urszula Demkow zgodziła się, że w leczeniu sepsy najważniejszy jest czas między postawieniem właściwej diagnozy i zastosowaniem odpowiedniego leczenia. Wiceszefowa MZ zadeklarowała, że zamierza opracować standaryzację rejestrów i uporządkować kwestie związane z ich kodowaniem. - Ważne, by przeszkolić lekarzy, aby umieli tę patologię rozpoznać – wskazała.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Kolejny kryzys zdrowotny będzie spowodowany opornością bakterii na antybiotyki. Ekspertka: w Polsce to bagatelizujemy

Mimo zaleceń WHO, w Polsce wciąż brak elektronicznego rejestru sepsy