Dynamicznie rośnie liczba lekarzy pracujących w tzw. receptomatach

Od 17 czerwca Centrum e-Zdrowia monitoruje preskrypcję leków psychotropowych i narkotycznych, w tym opioidów jak np. fentanyl. Codziennie sporządzany jest raport z tego monitoringu, który trafia do minister Leszczyny. W przypadku niepokojących wniosków raport jest kierowany do Komendy Głównej Policji. To jeden ze sposobów, po jakie sięgnęło MZ w walce z nadmiarowym wykorzystaniem opioidów. 27 czerwca odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji Zdrowia poświęcone tematowi nadużywania opioidów. Ministerstwo Zdrowia reprezentował Marek Kos, wiceminister odpowiedzialny za politykę lekową.

Liczba recept na fentanyl systematycznie spada, a na oksykodon - rośnie

Wiceminister Kos przedstawił w Sejmie dane dotyczące skali wypisywania i przyjmowania opioidów przez polskich pacjentów oraz kontroli w tym zakresie przeprowadzanych przez GIF. Kos przyznał, że resort docenia zagrożenie dla zdrowia publicznego, jakie stanowi nadużywanie leków z tej grupy.

– Chciałbym jednak zaznaczyć, że skala użytkowników opioidów w Polsce jest jedną z najniższych w Europie. Problemowych użytkowników jest ok. 15 tysięcy, czyli 0,55 na 1000 mieszkańców. Dane te dotyczą nie tylko leków, ale opioidów w ogóle - powiedział.

Bardziej szczegółowe dane Kos przedstawił na temat stosowania fentanylu oraz oksykodonu, czyli dwóch leków z grupy analgetyków opioidowych.

– Liczba recept spadła w okresie pandemii, ale w 2023 r. powróciła do poziomu obserwowanego w 2019 r., czyli przed COVID-19. W 2019 r. było to ok. 7 milionów recept, a w 2023 r. liczba była podobna. Od stycznia do maja 2024 r. recept było blisko 3 mln. Liczba zrealizowanych recept na fentanyl systematycznie spada od 2019 r. W 2019 r. zrealizowanych zostało 144 tysiące recept, natomiast w 2023 r. 119 tysięcy. (...) Liczba recept na oksykodon natomiast systematycznie rośnie, wzrastała także w okresie pandemii. W okresie od stycznia do maja bieżącego roku liczba ta wyniosła 104 tysiące i było to o 11 proc. więcej niż w roku 2023 i aż o 50 proc. więcej niż w roku 2019 r. To wzbudza nasze największe obawy, wymagało będzie też mocnej obserwacji i działań - przyznał wiceminister Kos.

Dynamiczny wzrost recept wystawianych w receptomatach

Kos przypomniał, że cały czas pracuje zespół ds. preskrypcji recept, którego zadaniem jest uporządkowanie zjawiska tzw. receptomatów.

– Dane z Centrum eZdrowia wskazują na dynamiczny wzrost zarówno liczby recept wystawianych w tzw. receptomatach oraz wzrost liczby lekarzy, którzy w tzw. receptomatach pracują. Dynamicznie rośnie też liczba pacjentów, którzy z nich korzystają. W 2019 r. liczba recept uzyskanych tą drogą wyniosła 583 tysiące, a liczba pacjentów korzystających z receptomatów wyniosła niespełna 64 tysiące, liczba lekarzy to 464. W 2023 r. liczba recept zwiększyła się do poziomu ponad 2 mln, pacjentów do ponad 1 mln. W receptomatach “pracowało” wtedy ponad 1000 lekarzy. Wartość leków, jaka została zakupiona za pomocą receptomatów, wyniosła w 2023 r. 275 mln zł - podkreślił Marek Kos.

Jak zaznaczył, z danych wynika, że osoby korzystające z tzw. automatów do recept zainteresowane są głównie lekami nieobjętymi refundacją.

Na początku tego tygodnia MZ złożyło do Komendy Głównej Komisji zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa - na podstawie codziennych raportów, które są przygotowywane dla resortu. KGP poprosiła resort o uzupełnienie danych, co aktualnie jest procedowane. Przedstawiciel GIF poinformował, że w ramach współpracy z portalem Allegro usunięto z niego aż 100 tys. ofert sprzedaży opioidów. Trwają także działania policji wobec lekarzy przepisujących leki opioidowe w ilości budzącej wątpliwości co do rzeczywistego medycznego uzasadnienia.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Ekspertka: proste porównania sytuacji w Polsce do kryzysu opioidowego w USA to straszenie pacjentów