Konfederacja Lewiatan: ustawa refundacyjna oraz AdA 2.0 uchwalone bez standardów dobrej legislacji

– Uchwalone ustawy łączy niezachowanie standardów dobrej legislacji. Zarówno jeśli chodzi o brak konsultacji publicznych i oceny skutków regulacji, jak i umieszczanie „wrzutek” legislacyjnych merytorycznie niezwiązanych z procedowanymi ustawami. Taki sposób stanowienia prawa powoduje, że pojawią się liczne problemy związane ze stosowaniem przepisów uchwalonych w zbyt dużym pośpiechu i w skrajnych przypadkach może prowadzić do odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa. Co będzie ze szkodą dla wszystkich obywateli. Dodatkowo, niezachowanie standardów przyzwoitej legislacji zniechęci inwestorów zagranicznych do lokowania kapitału w Polsce – ostrzega Kacper Olejniczak, ekspert ds. branży Life Sciences Lewiatana.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Nowelizacja Apteki dla Aptekarza przyjęta przez Sejm

Szczególnie kontrowersyjna jest refundacja OTC

Sejm 17 sierpnia 2023 r. uchwalił długo oczekiwaną nowelizację ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw. Pojawiły się w niej przepisy tworzące administracyjne preferencje dla leków powstałych w Polsce.

“Niestety, uchwalone zostały także przepisy, które dodano do ustawy na ostatnim etapie rządowego procesu legislacyjnego. Nie były poddane konsultacjom społecznym. Dotyczyły one możliwości refundowania leków bez recepty oraz obowiązku dostaw deficytowych leków do co najmniej 10 hurtowni. Takie działania negatywnie wpływają na jakość stanowienia prawa w kraju. Dodatkowo nie została przedstawiona ocena skutków regulacji. Te rozwiązania negatywnie wpłyną na funkcjonowanie rynku farmaceutycznego, a co za tym idzie - na dostęp do leków dla pacjentów” - uważa Konfederacja Lewiatan.

Jak dodaje Konfederacja, szczególnie kontrowersyjna jest refundacja leków dostępnych bez recepty (OTC). Przez dwa lata projektodawca podkreślał, że finansowanie ze środków publicznych tego typu leków nie powinno być celem ustawy. Jednak na ostatnim etapie prac zmieniono podejście o 180 stopni, bez jakichkolwiek konsultacji z przemysłem i pacjentami.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Nowelizacja ustawy refundacyjnej przyjęta. Ważne poprawki Senatu odrzucone

AdA 2.0 dotyczy wszystkich aptek, także tych już funkcjonujących

Na ostatnim posiedzeniu 17 sierpnia Sejm uchwalił również nowelizację ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw. Mimo że projekt nie ma żadnego związku z regulacją funkcjonowania aptek ani szeroko rozumianą ochroną zdrowia, nagle i bez jakichkolwiek konsultacji dodano do niego przepisy dotyczące prawa farmaceutycznego. Zmieniają one radykalnie zasady regulujące własność oraz organizację rynku aptecznego. Wprowadzają całkowity zakaz „przejmowania kontroli” nad podmiotami aptecznymi przez wszystkich poza farmaceutami i spółkami farmaceutów.

“Nowelizacja idzie znacznie dalej niż uchwalona w 2017 roku tak zwana „Apteka dla Aptekarza. Ta ustawa wprawdzie również dawała farmaceutom i ich spółkom wyłączne prawo do otwierania aptek, jednak jej restrykcje nie dotyczyły aptek już działających. Obecna nowelizacja jest pod tym względem inna: wprost znajduje zastosowanie do wszystkich aptek funkcjonujących obecnie na rynku, zabraniając jakichkolwiek działań związanych ze zbywaniem przedsiębiorstw aptecznych, a nawet zawieraniem przez podmioty apteczne niektórych umów regulujących współpracę gospodarczą, takich jak umowy franczyzy czy pożyczki“ - argumentuje Lewiatan.

Jak zaznacza Konfederacja, fundamentalne zmiany, wprowadzające nowe reguły gry na rynku aptecznym oraz ingerujące w prawa setek przedsiębiorców, niezależnie od ich merytorycznej oceny, wymagają debaty oraz dokładnej oceny skutków nowego prawa. Zamiast tego uchwala się je nagle, bez zapowiedzi, dopisując do projektu ustawy niezwiązanej z ochroną zdrowia, na posiedzeniach komisji niezajmujących się taką tematyką. Taki tryb procedowania uniemożliwia zapoznanie się z kluczowymi zmianami legislacyjnymi stronie społecznej, ale też samym posłom. Uniemożliwia również przeprowadzenie jakiejkolwiek debaty oraz oceny skutków regulacji.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Bezpłatne leki dla dzieci i seniorów 65+ przegłosowane. Będą finansowane ze środków NFZ