Nie dla przychodni obrót szczepionkami

Ani przepisy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ani te, które regulują przeprowadzanie szczepień ochronnych, nie dają ZOZ-om wystarczających podstaw do sprzedaży szczepionek. Wskazują one tylko na to, które szczepienia finansowane są w ramach podstawowej opieki zdrowotnej i w jakim zakresie. Szczepionki należą do produktów leczniczych, wobec czego obrót nimi regulowany jest przez ustawę Prawo farmaceutyczne. Art. 68 ust. 4 Prawa farmaceutycznego stanowi, że nie uznaje się za obrót detaliczny bezpośrednie zastosowanie u pacjenta przez lekarza lub inną osobę wykonującą zawód medyczny produktów leczniczych, których potrzeba zastosowania wynika z rodzaju udzielanego świadczenia. To jest właściwa podstawa prawna, która określa podstawowy warunek sprzedaży szczepionek w przychodniach. Mogą być one sprzedawane wyłącznie w ramach szczepienia wykonywanego na miejscu, ponieważ ZOZ-om nie wolno prowadzić obrotu detalicznego lekami.

Podczas gdy praktyki lekarskie mogą nabywać szczepionki tylko w aptekach, przychodnie mogą je nabywać również w hurtowniach farmaceutycznych. Szczepionki nie mogą być jednak dostarczane bezpośrednio przez firmy farmaceutyczne. Taki przywilej został zastrzeżony wyłącznie dla aptek szpitalnych, a także zakładów zamkniętych w zakresie produktów stosowanych przy udzielaniu świadczeń zakontraktowanych przez NFZ.

Sprzedaż szczepionki może odbywać się wyłącznie w ramach wykonania szczepienia. Jeżeli będzie to szczepienie zalecane, koszty przeprowadzenia szczepienia wraz z lekarskim badaniem profilaktycznym (koszty usługi) pokrywa Narodowy Fundusz Zdrowia. Ubezpieczony pacjent ponosi tylko koszty zakupu szczepionki.

Brzmienie przepisu, który mówi o „ponoszeniu kosztów zakupu”, zdaje się wskazywać na to, że przychodnia nie powinna czerpać zysków ze sprzedaży szczepionek zalecanych. Koszty zakupu mogą uwzględniać cały koszt, jaki zostanie poniesiony w związku z zakupem, dostarczeniem i przechowaniem szczepionki. Doliczanie do niego marży może budzić zastrzeżenia, gdyż przychodnia powinna zachować charakter punktu szczepień. Nie może stać się punktem sprzedaży szczepionek, bo nie jest przeznaczona do obrotu szczepionkami.

PODSTAWA PRAWNA:

1) art. 24 ust. 3 pkt 7 lit. b), art. 42 ust. 1 pkt 1a lit. b), art. 68 ust. 4 Prawa farmaceutycznego;
2) art. 19 ust. 3 i 7 ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. nr 234, poz. 1570 ze zm.);
3) § 1 pkt 4 rozporządzenia ministra zdrowia z 12 grudnia 2002 r. w sprawie podmiotów uprawnionych do zakupu produktów leczniczych w hurtowni farmaceutycznej (Dz.U. nr 216, poz. 1831).