Priorytety w polskiej onkologii - liczy się jakość, a nie ilość [DEBATA]

11 stycznia odbyła się konferencja “Wyzwania na 2024 rok” organizowana przez redakcję “Pulsu Medycyny”. Jeden z paneli został poświęcony problemom, wyzwaniom i pożądanym kierunkom zmian w polskiej onkologii.

Prof. dr hab n. med. Maciej Krzakowski, konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej, kierownik Kliniki Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej, Narodowego Instytutu Onkologii - Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie, prezes Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej, mówiąc o priorytetach, w pierwszej kolejności wskazał na wprowadzenie systemu kompleksowego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego, połączonego z systemem pomiaru jakości.

– Bolączką polskiej onkologii jest ryczałtowy system rozliczeń. Należy płacić za jakość wykonanej procedury. Ona musi być wykonana dobrze. Placówki medyczne nie mogą stawiać na ilość - wyjaśnił ekspert.

Z kolei dr n. ekon. Małgorzata Gałązka-Sobotka, dziekan Centrum Kształcenia Podyplomowego oraz dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego w Warszawie, wskazała, że system pomiaru jakości powinien być ściśle powiązany z nakładami na onkologię.

– Należy istotnie zwiększać nakłady na opiekę zdrowotną onkologiczną. Jednak wzrost nakładów musimy powiązać z pomiarem jakości tej opieki, pomiarem skuteczności i efektywności podejmowanych działań - powiedziała dr Małgorzata Gałązka-Sobotka.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Dr Gałązka-Sobotka: nakłady na onkologię należy powiązać z pomiarem jakości opieki

Mówiąc o nakładach finansowych na onkologię, nie można było pominąć wątku projektu ustawy okołobudżetowej na rok 2024, w którym przewidziano 3 mld zł m.in. na leczenie chorób onkologicznych u dzieci. Na co w pierwszej kolejności powinny zostać przekazane te środki, które obszary onkologii dziecięcej wymagają wsparcia finansowego?

– Należy przywrócić finansowanie szeroko panelowych badań molekularnych dla dzieci - zaapelowała prof. dr hab. n. med. Anna Raciborska, kierownik Kliniki Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży, Instytut Matki i Dziecka.

Podczas spotkania zwrócono również uwagę na problem braków kadrowych w onkologii, zarówno lekarzy, jak i pielęgniarek. Prof. Maciej Krzakowski przypomniał, że w przeszłości zainteresowanie specjalizacją z onkologii klinicznej było większe. Dlaczego obecnie nie jest ona tak chętnie wybierana przez młodych lekarzy? Ekspert wskazał kilka przyczyn.

– Pierwszą jest ogromny zakres wiedzy, jaki musi posiąść lekarz, a także ogromny zakres obowiązków. Jest on nieporównywanie większy z tym sprzed 10-20 lat - powiedział prof. Maciej Krzakowski.

– Z wyborem specjalizacji onkologicznych wiąże się również odpowiedzialność zawodowa, która jest coraz większa - dostępnych jest bowiem coraz więcej metod leczenia, które generują różne powikłania. Z tego powodu młodzi lekarze również mogą zastanawiać się na wyborem tej ścieżki kariery zawodowej - dodał.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Dlaczego lekarze rzadko wybierają specjalizacje onkologiczne? “Feudalny system zarządzania” jedną z przyczyn

Na ogromną odpowiedzialność zawodową wskazały także prof. Anna Raciborska oraz prof. dr hab. n med. Renata Langfort, prezes Polskiego Towarzystwa Patologów, kierownik Zakładu Patomorfologii Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie. W dziedzinach onkologia i hematologia dziecięca oraz patomorfologia również problemem są braki kadrowe. Prof. Renata Langfort wskazała także na inne wyzwanie w dziedzinie patomorfologii.

– Obecnie brakuje systemu szkolenia osób, które zajmują się całym procesem przygotowania materiału do diagnostyki patomorfologicznej. To są często osoby, które ukończyły biologię, chemię, diagnostykę laboratoryjną, które trzeba wszystkiego nauczyć. Stworzenie systemu kształcenia osób, które będą pracowały w zakładach patomorfologii, jest moim priorytetem jako prezesa Polskiego Towarzystwa Patologów - wyjaśniła ekspertka.

Kontynuując wątek diagnostyki w onkologii, prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Sawicki, prezes Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej, kierownik Katedry i Kliniki Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, w Mazowieckim Szpitalu Bródnowskim, podkreślił, że podstawą leczenia powinno być wczesne i trafne rozpoznanie.

– W terapii raka jajnika pojawiły się nowe cząsteczki. Powstają więc nowe rekomendacje, jak postępować w przypadku tego nowotworu. Musimy jednak zwiększyć świadomość na temat leczenia raka jajnika wśród lekarzy - aby dobrać właściwe leczenie dla pacjentki, konieczne jest wykonanie badania mutacji w genie BRCA1, BRCA2. Jedynie 60 proc. lekarzy to wie - powiedział prof. Włodzimierz Sawicki.

Dodał, że dzięki diagnostyce molekularnej obecnie wiadomo także m.in., że rak endometrium to tak naprawdę aż cztery choroby i każda z nich wymaga innego podejścia. Jednocześnie podkreślił, jak ważne jest korzystanie z certyfikowanych laboratoriów diagnostycznych.

Ponadto eksperci zgodnie stwierdzili, że wyzwaniem w polskiej onkologii jest także edukacja społeczeństwa na temat nowotworów prowadzona od najmłodszych lat, szczególnie dotycząca profilaktyki przeciwnowotworowej.