Cukrzyca typu 1: przyczyny zgonów

Chodziło także o znalezienie czynników, które mogły być przyczyną większej liczby zgonów osób z cukrzycą i sprawdzenie, czy nadmiar zgonów w tej grupie ma związek z częstością zachorowań na cukrzycę typu 1 w danym kraju oraz z poziomem życia ocenianym na podstawie produktu narodowego brutto.
W badaniu uczestniczyło 12 krajów: Austria, Bułgaria, Dania, Finlandia, Hiszpania, Islandia, Litwa, Niemcy, Norwegia, Szwecja, Węgry i Wielka Brytania. Przyczyny zgonów podzielono na 4 grupy: zgony z powodu powikłań cukrzycy, prawdopodobnie z powodu powikłań cukrzycy, niezależne od cukrzycy i o nieznanej przyczynie. Liczba zgonów chorych z cukrzycą typu 1 (O) porównywana była z oczekiwaną liczbą zgonów w populacji danego kraju (E) po uwzględnieniu wieku, płci i okresu kalendarzowego obserwacji. Standaryzowany współczynnik śmiertelności, SMR, określano dzieląc wartość O przez wartość E. Do badania włączono 28 887 osób z cukrzycą typu 1 rozpoznaną przed 15 rokiem życia, które obserwowano przez średnio 7,6 roku.
Podczas 219 061 osobolat obserwacji 141 osób zmarło, podczas gdy oczekiwana liczba zgonów w populacji wynosiła 69,1. Tak więc uśredniony SMR wynosił 2,0, ale różnił się w zależności od kraju, gdzie prowadzono obserwacje, i wynosił od 0 do 4,7. Różnice pomiędzy krajami były statystycznie znamienne (p=0,0002). Nie stwierdzono jednak, by ich przyczyną były różnice w zachorowalności (p=0,89) lub poziom zamożności (p=0,49). SMR był znamiennie wyższy u płci żeńskiej niż u męskiej (p=0,02) i wynosił odpowiednio 2,7 i 1,8. SMR nie zależał natomiast od grupy wiekowej, roku kalendarzowego ani czasu, jaki upłynął od momentu diagnozy cukrzycy.
Ocena przyczyny zgonu była możliwa w 134 na 141 przypadków. Stwierdzono, że w 35 proc. przypadków zgon nastąpił wskutek powikłań cukrzycy (w tym większość stanowiła śpiączka cukrzycowa), w 12 proc. cukrzyca była prawdopodobną przyczyną zgonu, w 53 proc. natomiast przyczyna zgonu nie była związana z chorobą podstawową. Co ciekawe, liczba zgonów z powodu wypadków, samobójstw i aktów przemocy była nieco wyższa wśród osób z cukrzycą niż w ogólnej populacji (48 zgonów vs. 40,7 oczekiwanych, SMR 1,2), natomiast liczba zgonów wskutek samobójstwa nie różniła się pomiędzy grupami.
Podsumowując, badanie wykazało, że mimo postępów w leczeniu cukrzycy typu 1, liczba zgonów wśród osób z rozpoznaniem tej choroby postawionym w dzieciństwie, w ciągu kilku następnych lat jest w krajach europejskich nadal wyższa niż liczba zgonów w ogólnej populacji. Znamienne różnice w śmiertelności młodych osób z cukrzycą typu 1 w różnych krajach nie są pochodną zachorowalności ani stopnia zamożności społeczeństwa.

Źródło: Diabetologia 2007, listopad, 50: 2439-2442.