Eksperci dyskutowali o okulistyce w interdyscyplinarnym gronie [DEBATA]

Do debaty z cyklu „Wyzwania organizacyjne, diagnostyczne i terapeutyczne w okulistyce” zaproszenie przyjęli:

• Sylwia Kijewska, optometrystka, ekspertka firmy Hoya Lens Poland, wiceprzewodnicząca Polskiego Towarzystwa Optometrii i Optyki
• dr hab. n. med. Anna Matysik-Woźniak, prof. UML, Katedra i Klinika Okulistyki Ogólnej i Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
• prof. dr hab. n. med. Robert Rejdak, kierownik Katedry i Kliniki Okulistyki Ogólnej i Dziecięcej oraz Prorektor ds. Umiędzynarodowienia i Cyfryzacji Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, prezes Stowarzyszenia Chirurgów Okulistów Polskich
• dr hab. n. med. Sławomir Teper, Katedra i Oddział Kliniczny Okulistyki Wydziału Nauk Medycznych w Zabrzu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Oddział Okulistyczny Okręgowego Szpitala Kolejowego w Katowicach
• lek. Tomasz Zieliński, prezes Lubelskiego Związku Lekarzy Rodzinnych - Pracodawców, wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego

W ostatnich latach w okulistyce zaszło wiele pozytywnych zmian, m.in. zostały zniesione limity na operacje zaćmy, a także do lekarzy specjalistów w opiece ambulatoryjnej (AOS), wprowadzono programy lekowe w zwyrodnieniu plamki żółtej związanym z wiekiem (ang. age related macular degeneration, AMD) oraz cukrzycowym obrzęku plamki (ang. diabetic macular edema, DME).

– Obecnie polska okulistyka reprezentuje światowy poziom – stwierdził prof. Robert Rejdak, otwierając dyskusję.

Istotne jest uregulowanie zawodu optometrysty, który odciąży okulistów

Zdaniem eksperta wyzwaniami na kolejne lata będzie m.in. implementacja rozwiązań telemedycznych w okulistyce, zniesienie skierowań do okulistów czy poprawa systemu przeszczepiania rogówek w Polsce.

Istotną kwestią jest też uregulowanie zawodu optometrysty. W parlamencie procedowana jest obecnie ustawa o niektórych zawodach medycznych, obejmująca m.in. tę profesję.

– Średni wiek okulisty w Polsce wciąż rośnie, a napływ młodych specjalistów nie jest wystarczający w stosunku do potrzeb, dlatego wprowadzenie optometrystów do publicznego systemu ochrony zdrowia na pewno ułatwi pacjentom dostęp do wykwalifikowanej kadry w podstawowym zakresie, np. doborze korekcji. Dzięki temu chorzy ze schorzeniami i urazami oczu szybciej trafią do okulistów – mówiła Sylwia Kijewska. – Wspomniana ustawa wymusi również wprowadzenie rejestru optometrystów, więc będzie można sprawdzić, czy osoba, która bada wzrok, ma odpowiednie wykształcenie i może wykonywać ten zawód.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Senat: długa lista zarzutów do ustawy o niektórych zawodach medycznych

Skierowania do okulistów do likwidacji?

Do zadań optometrystów w systemie opieki zdrowotnej, a jednocześnie potrzeby zniesienia skierowań do okulistów odniósł się dr hab. Sławomir Teper.

– Nadszedł czas na zmiany. Wprowadzenie skierowań do okulisty w 2014 roku było podyktowane głównie tym, że większość pacjentów trafiała do okulistów po dobór okularów. Wobec limitu świadczeń, który wówczas istniał, była to sytuacja niedopuszczalna, bo wielu najbardziej potrzebujących pacjentów nie mogło dotrzeć do specjalisty na czas. Dzisiaj sytuacja jest zupełnie inna, ponieważ nie tylko zniesione zostały limity, ale też na rynku jest znacznie więcej optometrystów, którzy mogą odciążyć okulistów m.in. w korekcji wzroku. Problemem do rozwiązania pozostaje refundacja recept okularowych wystawianych przez tę grupę zawodową – tłumaczył specjalista.

Podobnego zdania jest lek. Tomasz Zieliński. – W większości sytuacji pacjent zgłaszający się do lekarza rodzinnego z problemem okulistycznym i tak musi zostać odesłany, bo lekarze rodzinni nie są w stanie nic mu zaproponować. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w których konieczna jest diagnostyka z wykorzystaniem specjalistycznego sprzętu. To, co możemy zaopatrzyć, to np. niepowikłane zapalenia spojówek, które jednak też czasem musimy odesłać, jeżeli po kilku dniach nie ma efektów leczenia. Tak więc fakt, że pacjent nie może sam dostać się do okulisty, jest złym rozwiązaniem. Nie tylko opóźnia dotarcie do specjalisty, ale również zwiększa ilość pracy lekarzy POZ, którzy w tym przypadku działają jako sekretarki systemu, a nie medycy – tłumaczył ekspert. I dodał, że nie wyklucza to jednak współpracy na linii lekarze rodzinni – okuliści. Pomagają w tym m.in. narzędzia teleinformatyczne.

Konieczna jest wczesna diagnostyka wad wzroku

Ważnym wątkiem poruszonym podczas debaty był problem diagnostyki krótkowzroczności w populacji pediatrycznej. Stan ten zwykle nie daje żadnych spektakularnych objawów, w związku z czym jest rzadko wykrywany, co może mieć poważne konsekwencje kliniczne. W diagnozowaniu i leczeniu krótkowzroczności istotną rolę mają do odegrania nie tylko okuliści, ale też lekarze rodzinni i optometryści, tym bardziej, że problem ten dotyczy coraz większej liczby dzieci.

– Podczas badań, które robiliśmy w szkołach, okazało się, że prawie 30 proc. dzieci nie ma pełnej ostrości wzroku. Diagnozowaliśmy przy tym nie tylko krótkowzroczność, ale też nadwzroczność i astygmatyzm. Bardzo ważne jest ich wczesne wykrycie, w czym mogą pomóc bilanse zdrowia przeprowadzane u dzieci i młodzieży. Badanie okulistyczne powinno odbyć się w wieku 3-4 lat, 6-7 lat i 12-13 lat, a w przypadku gdy dzieje się coś niepokojącego, to rodzice powinni zgłosić się wcześniej - stwierdziła prof. Anna Matysik-Woźniak.

ZOBACZ TAKŻE: Nie przymykaj oczu na krótkowzroczność u dzieci! [WEBINAR]

Eksperci rozmawiali również m.in. o

• współpracy miedzy lekarzem POZ, optometrystą a okulistą;
• możliwości, aby w przyszłości opieka koordynowana objęła w jakimś stopniu okulistykę;
• roli telemedycyny w rozpoznawaniu i leczeniu chorób oczu;
• działaniu programów terapeutycznych dla pacjentów ze zwyrodnieniem plamki żółtej związanym z wiekiem oraz cukrzycowym obrzękiem plamki.

Debatę poprowadziła red. Katarzyna Matusewicz. Zapraszamy do oglądania!

POLECAMY TAKŻE: Jakie wyzwania stoją przed polską okulistyką? [DEBATA]