„Generalną zasadą jest przypomnienie o podmiotowości dziecka i o tym, że ma ono prawo do wyrażania własnego zdania we wszystkich sprawach, które go dotyczą. Personel medyczny i opiekunowie są zobowiązani do wysłuchania opinii dziecka i przyjęcia jej z należytą wagą. Dziecko musi być właściwie leczone, ale musi być też godnie traktowane” — podkreślał Marek Michalak na spotkaniu z udziałem rzeczników, które odbyło się 24 kwietnia br. w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta.

Europejski pierwowzór

Karta praw małego pacjenta jest wzorowana na Europejskiej Karcie Praw Dziecka w Szpitalu, którą przyjęło 12 organizacji pozarządowych podczas I Konferencji Europejskiego Stowarzyszenia na Rzecz Dzieci w Szpitalu (European Association for Children in Hospital, EACH) w 1988 r. w Leiden w Holandii. Zdaniem Krystyny Barbary Kozłowskiej, polskie przepisy, zawarte w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, w pełni umożliwiają jej realizację.

Jednym z ważniejszych zapisów w karcie dziecięcego pacjenta jest prawo do tego, aby podczas jego pobytu w szpitalu mogli z nim przebywać rodzice lub opiekunowie. „Bez względu na wiek dziecka nie powinno być żadnych ograniczeń dla osób odwiedzających. Takie prawo znajduje się również w ustawie i zobowiązuje podmioty lecznicze do umożliwiania najbliższym obecności przy chorym dziecku” — mówiła Krystyna B. Kozłowska. Rzecznik praw dziecka poinformował, że większość szpitali zapewnia rodzicom możliwość przebywania i kontaktu z dzieckiem. Skargi w tej sprawie są incydentalne.

Marek Michalak zaznaczył jednak, że jeśli rodzice w ogóle nie interesują się dzieckiem, nie odwiedzają go, ktoś powinien zainteresować się, jaka jest tego przyczyna. „Ważne, by służba zdrowia była wyczulona na takie sytuacje. Jeśli widzimy całkowity brak zainteresowania ze strony rodziców, warto powiadomić pracownika socjalnego, żeby sprawdził, czy dziecko nie jest zaniedbywane na co dzień” — przypomniał rzecznik praw dziecka.

Obydwoje rzecznicy zgodnie stwierdzili, że dziecko w szpitalu powinno przede wszystkim czuć się bezpieczne, bo „wtedy także szybciej zdrowieje”. Krystyna Barbara Kozłowska zaznaczyła, że we wszystkich sytuacjach naruszenia praw dziecka, również jako pacjenta, rodzice oraz osoby i organizacje sprawujące opiekę nad dziećmi mogą liczyć na pomoc obydwu rzeczników. „Niewątpliwie pacjent-dziecko jest osobą, która, właśnie z racji wieku, powinna być przez personel medyczny traktowana ze szczególną uwagą i zaangażowaniem” — podkreśliła rzecznik praw pacjenta.