Odpłatne usługi poza kontraktem

Niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej mogą rozwijać działalność komercyjną. Prawo nie nakłada na nie ograniczeń podobnych do tych, jakie krępują zakłady publiczne. Ograniczenia działalności komercyjnej NZOZ-ów wynikają jedynie z kontraktów zawartych z Narodowym Funduszem Zdrowia. NZOZ-ów, które kontraktów nie zawarły, nie obowiązują żadne ograniczenia w tym zakresie.

Zakontraktowane świadczenia należy udzielać zgodnie z harmonogramem stanowiącym załącznik do kontraktu. Harmonogram ustalany jest oddzielnie dla każdego zakresu i miejsca udzielania świadczeń. Określa on czas oraz miejsce, w jakim wskazane osoby mają udzielać zakontraktowanych świadczeń. W czasie objętym harmonogramem osobom tym nie wolno udzielać świadczeń w innym miejscu, tzn. w innej jednostce organizacyjnej tego samego świadczeniodawcy bądź u innego świadczeniodawcy.

Z warunków tych wynika, że osoby wskazane do wykonywania świadczeń zakontraktowanych mogą udzielać świadczeń niezakontraktowanych wyłącznie poza czasem objętym harmonogramem. Udzielanie świadczeń niezakontraktowanych w czasie przeznaczonym na świadczenia zakontraktowane wymagałoby zaangażowania osób nieujętych w harmonogramie oraz zorganizowania dla nich odrębnego miejsca udzielania świadczeń.

Przyjmowanie pacjentów poza kontraktem nie może ponadto wynikać z ograniczenia dostępu do świadczeń zakontraktowanych. Każdemu pacjentowi znajdującemu się na liście pacjentów lekarza podstawowej opieki zdrowotnej należy przede wszystkim zaoferować udzielenie świadczeń w ramach kontraktu, w możliwie najkrótszym terminie. W ramach kontraktu należy również przyjmować pacjentów spoza listy w przypadkach uzasadnionych względami medycznymi, a zwłaszcza w sytuacjach nagłego pogorszenia stanu zdrowia. Są oni rozliczani poza stawką kapitacyjną. Przyjmowanie w podstawowej opiece zdrowotnej pacjentów poza kontraktem powinno w zasadzie ograniczać się do świadczeń nieobjętych ubezpieczeniem, takich jak np. badania kierowców lub pracowników, oraz do pacjentów nieubezpieczonych.

Rozliczanie działalności komercyjnej

Rozwijanie równolegle z kontraktem działalności prywatnej z zachowaniem powyższych warunków powinno zabezpieczać przed nieprzyjemnościami ze strony Narodowego Funduszu Zdrowia. Nadmienię, że za każdy przypadek pobrania nienależnych opłat za świadczenia będące przedmiotem kontraktu bądź nieudzielania świadczeń w czasie i miejscu ustalonym w kontrakcie fundusz może nałożyć karę umowną w wysokości do 2 proc. kwoty zobowiązania kontraktowego. W przypadku stwierdzenia ograniczania dostępności świadczeń fundusz może rozwiązać kontrakt w całości lub w części bez zachowania okresu wypowiedzenia, po uprzednim wezwaniu do usunięcia uchybień.

Rozliczanie przychodów z działalności komercyjnej prowadzonej w ramach spółki cywilnej powinno odbywać się na zasadach analogicznych do rozliczania przychodów z kontraktu, jaki spółka ta (NZOZ) ma z funduszem. Rozliczanie ich w sposób odrębny, tzn. dla każdego wspólnika z osobna, oznaczałoby prowadzenie działalności poza spółką. A to wymagałoby zgłoszenia odrębnej działalności gospodarczej, od której należałoby opłacać dodatkową składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Jeżeli działalność komercyjna w ramach spółki będzie podejmowana tylko przez jednego ze wspólników, co zachwieje proporcjonalnym wkładem pracy, jaki został ustalony na potrzeby kontraktu, to można zmienić umowę spółki i odpowiednio skorygować udział wspólników w zyskach.

Podstawa prawna:
1) § 6, 13, 30 ust. 1 pkt 1 lit. c) i pkt. 2 lit. a) oraz § 36 ust. 1 pkt 6 Ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej - załącznik do rozporządzenia ministra zdrowia z 6 maja 2008 r. (Dz.U. nr 81, poz. 484);
2) § 5 ust. 1, 7 i 8 zarządzenia nr 105/ 2008/ DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 5 listopada 2008 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna;
3) art. 82 ust. 3 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.);
4) art. 867 Kodeksu cywilnego.i