Przełomowe doniesienie polskich genetyków

W szczecińskim ośrodku przebadano prawie tysiąc kobiet ze zdiagnozowanym rakiem piersi i będących nosicielkami mutacji delecyjnych w genach BRCA1 i BRCA2. Wykazano, że u kobiet z mutacją w genie BRCA1, które karmią piersią łącznie przez okres 1 roku ryzyko wystąpienia raka piersi zmniejsza się o 50 proc. Wyniki opublikowano w ostatnim Journal of the National Cancer Institute (2004, vol. 96: 1094-1098) w artykule pt. ?Breast-feeding and the risk of breast cancer in BRCA1 and BRCA2 mutation carriers".
W Polsce tę mutację genów ma około 100 tys. kobiet. Dzięki testom opracowanym przez szczecińskich naukowców, wykrywającym wadliwe geny, w samym tylko pomorskim Centrum Nowotworów Dziedzicznych zdiagnozowano już ok. 2,5 tys. kobiet. ?To bardzo tania metoda. Cała sprawa polega na tym, że w Polsce istnieją 3 zmiany, które warto badać. I wśród Polek te właśnie zmiany stanowią 90 proc. wszystkich zaburzeń w genie BRCA1. Wystarczy więc skupić się na nich, nie ma potrzeby prowadzić szerszych badań" - tłumaczy prof. J. Lubiński. Prawdopodobieństwo zachorowania na raka piersi kobiety ze zmutowanym genem BRCA1 wynosi 50-80 proc.
Z opublikowanych właśnie rezultatów badań polskich naukowców wynika, że każdy miesiąc karmienia piersią zmniejsza ryzyko zachorowania o 2 proc. ?Jeśli pomnożymy to przez liczbę miesięcy, podczas których kobieta przystawia dziecko do piersi, okazuje się, że w tak łatwy sposób można osiągnąć niesamowite efekty: ryzyko zachorowania można zmniejszyć nawet o połowę! Nie sądziliśmy, że to może mieć aż takie znaczenie" - mówi prof. J. Lubiński. Istotny jest fakt, że liczy się łączna długość karmienia, efekt ?ochronny" daje dwoje, troje dzieci karmionych po kilka miesięcy. ?Chodzi o to, by przez określony czas pierś pracowała, była utrzymana w określonym stanie hormonalnym" - tłumaczy prof. J. Lubiński.
Jego zdaniem, to bardzo ważne odkrycie, gdyż mając tak namacalne dowody, lekarze, szczególnie ci w ośrodkach, które diagnozują gen BRCA1, będą rzetelniej informowali kobiety o efektach, jakie przynosi karmienie piersią. ?Dla kobiet wysokiego ryzyka ten efekt jest niesamowity. Nie przypominam sobie innej takiej sytuacji, żeby niejako ?za darmo" dostać zmniejszenie ryzyka zachorowania o połowę" - śmieje się prof. J. Lubiński.
Przypomnijmy, że podobnie istotny efekt (w przypadku kobiet z mutacją genu BRCA1) daje rezygnowanie z hormonalnej antykoncepcji, zwłaszcza stosowanej przewlekle. Pisaliśmy o tym w Pulsie Medycyny nr 22 (49)/2002.