Reguła 5A – standaryzacja porady związanej z otyłością

Konferencja inaugurująca kampanię „Poznaj temat rosnącej wagi”, zorganizowana 5 września br. przez wicemarszałek Sejmu RP Monikę Wielichowską oraz Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, była okazją do poruszenia tematu roli podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) w profilaktyce i leczeniu otyłości. Dr hab. Agnieszka Mastalerz-Migas, prof. UMW, konsultantka krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej, pełnomocnik ministra zdrowia i przewodnicząca Zespołu ds. wdrożenia opieki koordynowanej w POZ, przypomniała, że w POZ brakuje programu profilaktycznego w otyłości. Dostępny jest program profilaktyki chorób układu krążenia dla pacjentów 35+, który może być realizowany co pięć lat.

– To jest ten moment, kiedy człowiek jeszcze zdrowy jest oceniany pod kątem czynników ryzyka kardiologicznego – mówi prof. Agnieszka Mastalerz-Migas.

Profilaktyka przy okazji diagnostyki

Problemem jest jednak to, że społeczeństwo nie lubi programów profilaktycznych, korzysta z nich niewielka liczba pacjentów. – Dlatego profilaktyką należy się zająć przy okazji diagnostyki, gdy pacjent przychodzi do lekarza – proponuje ekspertka i przypomina, że od 2020 roku obowiązuje zapis umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia na podstawową opiekę zdrowotną wymagający od każdej placówki POZ, od lekarza, który prowadzi pacjenta, przynajmniej raz w roku zważenia, zmierzenia, wyliczenia BMI, wpisania tego do jego historii oraz zaraportowania tych danych do Narodowego Funduszu Zdrowia. To jest obowiązek, ale mało placówek się z tego wywiązuje.

Reguła 5A pomoże lekarzom POZ

– Wielokrotnie na spotkaniach z ekspertami, klinicystami, zastanawialiśmy się, co zrobić z otyłością w POZ, gdy mamy tak dużo pacjentów zgłaszających się z innymi schorzeniami, a czasu na wizytę jest mało – mówi prof. Agnieszka Mastalerz-Migas i proponuje, żeby przekazać lekarzom wytyczne, aby wiedzieli, na co zwrócić uwagę.

– Próbą standaryzacji porady związanej z otyłością jest reguła 5A. Ask, zapytaj, czyli jeśli stwierdzisz, że pacjent ma problem z nadwagą, oceń jego gotowość do podjęcia leczenia – wyjaśnia ekspertka. – Assess, oceń ryzyko zarówno progresji choroby, jak i ewentualnych powikłań. Advise, czyli udziel porady, ustal program leczenia otyłości. Arrange, uzgodnij cele, zaplanuj harmonogram kontroli. Assist, czyli pomóż pacjentowi w zmianie zachowań.

Świadczenia opieki koordynowanej są realizowane w zakresie pięciu ścieżek: kardiologicznej, diabetologicznej, pulmonologicznej, endokrynologicznej, nefrologicznej.

– Co prawda, brakuje ścieżki dedykowanej otyłości, ale w ramach ścieżki diabetologicznej czy kardiologicznej, jeśli mamy pacjenta, u którego przy tych schorzeniach występuje otyłość, mamy możliwość skierowania go do dietetyka – zaznacza prof. Agnieszka Mastalerz-Migas. Pacjentowi w ramach świadczeń finansowanych przez NFZ przysługują trzy porady dietetyka w ciągu roku. Otyłość jest chorobą przewlekłą i pacjent nawet po operacji bariatrycznej nadal wymaga opieki lekarza POZ. – Liczymy na to, że otyłość znajdzie się w opiece koordynowanej – wyraża nadzieję konsultantka krajowa.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Dlaczego nie umiemy poradzić sobie z otyłością u dzieci? “Wśród rodziców brakuje wiedzy i świadomości”

Prof. Jackowska: bilanse zdrowia robimy za rzadko, dzieci zagrożone otyłością nam umykają

Ekspertka: otyłości sprzyjają działania firm, które prowadzą społeczeństwo do przejadania się