W Senacie o zdrowiu psychicznym młodych ludzi: to musi być priorytet

Małgorzata Kidawa-Błońska, Marszałek Senatu RP, witając licznie zgromadzonych uczestników konferencji, podkreśliła, że zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży jest niezwykle ważną kwestią. – Musimy wspólnie działać, żeby młode osoby w szkołach czuły się nie tylko bezpiecznie, ale żeby wiedziały, że mogą liczyć na wsparcie – mówiła Małgorzata Kidawa-Błońska. Dodała, że dla dzieci i młodzieży ważne są autorytety, z reguły nie są to politycy, rodzice, nauczyciele, ale inne osoby znane im z Internetu, i to one są dla nich wzorcem. Dlatego do udziału w konferencji zostali zaproszeni goście specjalni – aktorzy, piosenkarze, dziennikarze, przedstawiciele różnych fundacji, którzy dzielili się swoimi doświadczeniami – czasem bardzo osobistymi – związanymi z problemami psychicznymi. Wicemarszałek Senatu RP Magdalena Biejat podziękowała wszystkim uczestnikom za udział w konferencji i zaangażowanie.

– Wszyscy mamy świadomość, że walka o zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży jest jednym z najważniejszych priorytetów – powiedziała Magdalena Biejat. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, w liście skierowanym do uczestników konferencji zaznaczył, że „zdrowie psychiczne młodych ludzi to kluczowa kwestia, wymagająca szybkich i dobrych rozwiązań. Tu nie ma miejsca na zwłokę i błędne decyzje”. Zwrócił uwagę, że często „za fasadą zabawy, radości czy pozornej beztroski kryje się samotność, ból, strach przed brakiem akceptacji i odrzuceniem. Ważna jest uważność na drugiego człowieka oraz dostrzeżenie jego cierpienia”.

Dariusz Wieczorek, minister nauki i szkolnictwa wyższego, zapewnił, że wraz z samorządami studenckimi i uczniowskimi będzie prowadzić aktywne działania w zakresie profilaktyki zdrowia psychicznego.

Jedno z największych wyzwań naszych czasów

Wspólne działania i zaangażowanie ministrów, senatorów, organizacji pozarządowych docenił Marek Brzeziński, ambasador USA. – To pokazuje, że zdrowie psychiczne w Polsce jest priorytetem. Współpraca między sektorem publicznym a prywatnym, między obszarami miejskimi a wiejskimi, a nawet między narodami jest niezbędna, aby sprostać jednemu z największych wyzwań naszych czasów – powiedział ambasador. Zapewnił, że Stany Zjednoczone będą współpracować z Polską, ponieważ oba kraje mogą się od siebie wiele nauczyć. – Młodzi ludzie zmagają się ze stresem, lękiem, depresją, izolacją i samotnością – zaznaczył Marek Brzeziński i wyraził uznanie, że „projekt na taką skalę, dotyczący zdrowia psychicznego młodych, gościł w polskim Senacie”. Według ambasadora najważniejszym celem jest wyznaczenie drogi, aby zapewnić wszystkim niezbędną pomoc i wsparcie.

– Ambasadorowie zdrowia psychicznego to goście specjalni konferencji, osoby o wielkich sercach, które postanowiły aktywnie włączyć się w działania na rzecz poprawy zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży – mówił Paweł Mrozek z Akcji Uczniowskiej. – Chcemy, aby dzięki nim przekaz o zdrowiu psychicznym trafił nie tylko do młodego pokolenia, ale też do rodziców i nauczycieli, aby otwarcie mówić o tym problemie.

Do udziału w konferencji zaproszono są m.in. Małgorzatę Rozenek-Majdan, prezeskę Fundacji MRM, dr Aleksandrę Lewandowską, konsultantkę krajową ds. psychiatrii dzieci i młodzieży, Wiolettę Krzyżanowską, mazowiecką kurator oświaty, aktorki Annę Dereszowską i Julię Kamińską, aktora Rafała Zawieruchę.

Dr Aleksandra Lewandowska, konsultantka krajowa ds. psychiatrii dzieci i młodzieży, zwróciła uwagę, że dorosłym często brakuje uważności i odpowiedzialności za to, co dzieje się ze zdrowiem psychicznym najmłodszych. – Gdybyśmy częściej słuchali młodych ludzi, to dziś, jako kraj, bylibyśmy w innym miejscu – zaznaczyła dr Lewandowska. Wyjaśniła, że najmłodsi często czują się samotni, niezauważeni, niewysłuchiwani i zaapelowała do dorosłych, że „spojrzeli głębiej, nie tylko na wierzchołek góry lodowej”. Dodała, że tylko dzięki zaangażowaniu i współpracy wielu resortów uda się wypracować system profilaktyki zdrowia psychicznego.

Wciąż brakuje psychologów szkolnych

W czasie konferencji ważny był wątek dostępu do psychologa. Jak wynika z badań Fundacji GrowSPACE w 308 gminach w Polsce nie ma psychologa szkolnego. W porównaniu z ubiegłym rokiem, sytuacja jest nieco lepsza, wówczas tych punktów krytycznych było 450. – Dla wielu młodych ludzi psycholog szkolny to jedyna szansa, aby uzyskać wsparcie – mówiła Krystyna Piątkowska z Fundacji GrowSPACE. – Psycholog szkolny nie wspiera jedynie w zakresie nauki czy relacji rówieśniczych, ale też jest często pierwszą osobą, która może dostrzec symptomy zaburzeń psychicznych, depresji czy przemocy domowej.

Ekspertka przypomniała, że w naszym społeczeństwie korzystanie z pomocy psychologa czy psychiatry wciąż jest stygmatyzowane.

Bohdan Maruszewski z Fundacji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy przypomniał, że dzięki ich działaniom do 37 oddziałów psychiatrii dziecięcej trafił nowoczesny sprzęt oraz zestawy testów wraz z programem szkolenia dla lekarzy. Jednak sprzęt nie rozwiąże jednak wszystkich problemów, żeby poprawiać polską psychiatrę dziecięcą nie można działać jak straż pożarna, nie wystarczy kupić nowe łózko czy aparaturę, gdy się zepsują. – Potrzebne są systemowe zmiany i wspólne działania wszystkich sektorów – tłumaczył Bohdan Maruszewski.

Nie tylko uczniowie potrzebują pomocy

„Szkoła czułości bez obojętności” – tak nazywa swoją koncepcję oświaty Wioletta Krzyżanowska, mazowiecka kurator oświaty. Zainspirowała się słowami Olgi Tokarczuk, która w swoim wystąpieniu noblowskim mówiła, żeby każdy z nas był czułym narratorem. – Nie tylko uczniowie potrzebują pomocy. Będziemy rozmawiać o kondycji psychicznej nauczycieli i kadry zarządzającej, bo tam też jest dużo do zrobienia – mówiła Wioletta Krzyżanowska i dodała, że w nowym roku szkolnym są już zaplanowane konferencje online dla uczniów na temat zdrowia psychicznego.

Po konferencji odbyły się warsztaty poświęcone kwestiom m.in. dzieci i młodzieży w kryzysie, depresji, niskiej samooceny, edukacji zdrowotnej. Eksperci wraz z gośćmi specjalnymi przedstawili wnioski i propozycje, które mogą poprawić sytuację w zakresie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.