Wirus RSV - szczególnie groźny dla wcześniaków i dzieci z wrodzonymi wadami serca

23 sierpnia odbyła się konferencja prasowa dotycząca profilaktyki zakażeń wirusa RS, opartej przede wszystkim o immunizację (podawanie gotowych przeciwciał w postaci domięśniowej iniekcji). Chodzi o zmiany w jej dostępności dla szczególnie zagrożonych RSV populacji.

Dlaczego u części dzieci zakażenie RSV przybiera ciężką postać?

Na przełomie 2022 i 2023 r. miała miejsce fala zakażeń wirusem RSV, co skutkowało znaczącym wzrostem obłożenia szpitalnych oddziałów pediatrii. Jedną z decyzji MZ w reakcji na ten kryzys było wprowadzenie do koszyka świadczeń gwarantowanych tzw. testów COMBO, umożliwiających jednoczesną diagnostykę w kierunku grypy, RSV i COVID-19. To niejedyne zmiany. Od 1 marca rozszerzono możliwość immunizacji na wcześniaki urodzone poniżej 35. tygodnia ciąży oraz z małą masą urodzeniową (poniżej 1500 g), a także dzieci z dysplazją oskrzelowo-płucną do 24. miesiąca życia oraz małych pacjentów z wybranymi wrodzonymi wadami serca. Aby zapewnić dziecku ochronę przed wirusem RS, immunizacja powinna być powtarzana co miesiąc - pierwsza dawka powinna być podana już na początku września, kolejna po 28 dniach (wiele zależy tu od możliwości ośrodka). Przewidzianych jest od 3 do 5 dawek.

– Wirus RSV powoduje, że zmiany zapalne występują w drogach oddechowych i mogą przyczynić się do rozwoju groźnej niewydolności oddechowej, wymagającej leczenia w warunkach szpitalnych, często z wykorzystaniem sztucznej wentylacji. To wirus, który przez pewien czas nie był szeroko dostrzegany, ale jest dobrze znany przez pediatrów i neonatologów. W okresie zwiększonego ryzyka zachorowania, który w Polsce zaczynał się w listopadzie, a kończył się w kwietniu (w tej chwili nieco się przesunął w czasie), następowała zwiększona zachorowalność - mówi prof. dr hab. n. med. Ewa Helwich, konsultant krajowa w dziedzinie neonatologii, i przypomina, że dziecko urodzone skrajnie przedwcześnie rodzi się z bardzo niedojrzałym układem oddechowym. - Dzieci te nie posiadają też przekazanych przez matki przeciwciał. (...) To pacjenci chorujący zdecydowanie najczęściej - podkreśla.

Wirus RSV atakuje wprawdzie również dzieci starsze i osoby dorosłe, ale w takich wypadkach infekcja przybiera zwykle postać lekkiego nieżytu układu oddechowego. W sytuacji ciężkiego przebiegu klinicznego zakażenie RSV zwykle przybiera postać zapalenia oskrzelików lub zapalenia płuc. Niewydolność oddechowa może rozwinąć się wówczas w bardzo szybkim tempie.

Dlaczego tak ważne jest większe zabezpieczenie przed wirusem RS dzieci z wrodzonymi wadami serca?

– Oprócz czynników związanych z ciężkością przebiegu infekcji oraz jej charakterem, u tych dzieci dochodzą dodatkowe czynniki wyzwalające ciężki przebieg infekcji. Do tych czynników należy nieprawidłowe krążenie, a więc z jednej strony zaburzony przepływ płucny i wymianę tlenową, na co nakłada się infekcja. (...) Przebieg zakażenia RSV często jest więc znacznie cięższy i wymagający hospitalizacji, wsparcia oddechowego, a infekcja nie poddaje się łatwo leczeniu - wyjaśnia dr n. med. Maria Miszczak-Knecht, konsultant krajowa w dziedzinie kardiologii dziecięcej.

Z immunizacji w ramach programu będą mogły skorzystać dzieci w wieku 0-2 lata.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Wirus RSV: najczęstsza przyczyna hospitalizacji niemowląt