Zaprzestanie wykonywania zawodu

Obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości zawieszenia członkostwa w izbie lekarskiej. Istnieje jedynie możliwość rezygnacji z członkostwa, ale to wymagałoby zrzeczenia się prawa wykonywania zawodu. Dla lekarza pragnącego wykonywać zawód przynależność do izby lekarskiej jest obowiązkowa. Ścisłe powiązanie uprawnień lekarskich z członkostwem umożliwia izbom lekarskim sprawowanie pieczy i nadzoru nad należytym wykonywaniem zawodu.

Adnotacja w dokumencie, wpis w rejestrze

W opisanym przypadku mamy do czynienia z zaprzestaniem wykonywania zawodu lekarza na czas nieokreślony na obszarze Polski. Postępowanie w tej sprawie zostało uregulowane w § 14 „Regulaminu szczegółowego postępowania w sprawach przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty, wpisywania na listę członków okręgowej izby lekarskiej i wpisu do okręgowego rejestru lekarzy oraz prowadzenia rejestru lekarzy". Regulamin ten stanowi załącznik do uchwały nr 104/97/II Naczelnej Rady Lekarskiej z 26 września 1997 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty oraz prowadzenia rejestru lekarzy. Lekarz, który zamierza zaprzestać wykonywania zawodu w Polsce, ma obowiązek zgłosić się do izby, której jest członkiem i złożyć odpowiednie oświadczenie wraz z dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu. Wzór oświadczenia został określony w załączniku nr 17 do regulaminu. Oświadczenie przyjmuje komisja do spraw rejestracji lekarzy.
Przyjęcie oświadczenia jest podstawą do zmiany numeru rejestracyjnego lekarza, wpisania informacji do rejestru oraz dokonania w dokumencie prawa wykonywania zawodu adnotacji urzędowej o zaprzestaniu wykonywania zawodu na czas nieokreślony. Regulamin nie przewiduje odebrania prawa wykonywania zawodu, a osobiste stawiennictwo lekarza jest konieczne z uwagi na kategoryczny zakaz odstępowania dokumentu prawa wykonywania zawodu innym osobom oraz jego przesyłania.

Powrót do pracy po przerwie

Lekarz, który zaprzestał wykonywania zawodu, może powrócić do jego wykonywania, po przeprowadzeniu analogicznego postępowania dotyczącego podjęcia wykonywania zawodu w Polsce. W tym celu powinien zgłosić się do właściwej terytorialnie izby i złożyć odpowiednie oświadczenie wraz z dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu. Wzór tego oświadczenia został określony w załączniku nr 18 do regulaminu. Oświadczenie przyjmuje komisja do spraw rejestracji lekarzy, co jest podstawą do zmiany numeru rejestracyjnego lekarza, wpisania informacji do rejestru oraz dokonania w dokumencie prawa wykonywania zawodu adnotacji urzędowej o podjęciu wykonywania zawodu.
Jeżeli zaprzestanie wykonywania zawodu trwało dłużej niż 5 lat, to sprawa jest przekazywana komisji właściwej do spraw kształcenia, która zajmuje stanowisko i przedstawia propozycje co do trybu programu, czasokresu i miejsca odbycia przeszkolenia. Stanowisko tej komisji jest podstawą do wystąpienia przez komisję ds. rejestracji do okręgowej rady z wnioskiem o zobowiązanie lekarza do odbycia przeszkolenia. Decyzję o odbyciu przeszkolenia podejmuje okręgowa rada w formie uchwały.

Wykonywanie zawodu za granicą vs. przeszkolenie

Chociaż lekarz, który zaprzestał wykonywania zawodu w kraju, jest traktowany przez regulamin na równi z lekarzem niewykonującym zawodu, to jednak wydaje się, że przedstawienie zaświadczeń potwierdzających wykonywanie zawodu za granicą powinno wywrzeć odpowiedni wpływ na stanowisko komisji i na decyzję rady okręgowej odnośnie do obowiązku przeszkolenia. W przeciwnym wypadku lekarze wykonujący zawód za granicą byliby wyraźnie dyskryminowani w stosunku do lekarzy pozostających w kraju.
Do takiego wniosku mogłaby prowadzić zwłaszcza niedawna nowelizacja ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, która uznała za wykonywanie zawodu lekarza także zatrudnienie w ministerstwach, Narodowym Funduszu Zdrowia lub urzędach obsługujących te podmioty. Efektem tej nowelizacji jest m.in. zwolnienie lekarzy-urzędników z obowiązku odbycia przeszkolenia wymaganego w przypadku powrotu do wykonywania zawodu po 5-letniej przerwie.
I na koniec moje wątpliwości. Zastanawiam się, czy zgłoszenie zaprzestania wykonywania zawodu w Polsce może być podstawą do zwolnienia lekarza z obowiązku opłacania składek członkowskich. Zgodnie z przepisami, zwolnienie takie przysługuje wyłącznie lekarzom bezrobotnym, niezarobkującym oraz emerytom i rencistom niewykonującym zawodu. Każdy inny lekarz ma obowiązek opłacać składki dopóty, dopóki nie zostanie skreślony z listy członków okręgowej izby lekarskiej.


Podstawa prawna:
1) art. 4 ust. 1 pkt 1, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 3 ustawy o izbach lekarskich,
2) art. 5 ustawy z 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 166, poz. 172),
3) § 2 pkt 13 lit. a, § 14 ust. 1 i 2, § 23 ust. 1-3 Regulaminu szczegółowego postępowania w sprawach przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty, wpisywania na listę członków okręgowej izby lekarskiej i wpisu do okręgowego rejestru lekarzy oraz prowadzenia rejestru lekarzy,
4) § 2 i 3 uchwały nr 69/03/IV Naczelnej Rady Lekarskiej z 12 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości składki członkowskiej.