Milion na badania nad najczęstszym urazem u osób aktywnych fizycznie

Skręcenie stawu skokowego, zaliczane do najczęstszych urazów u osób aktywnych fizycznie, przy niewłaściwym leczeniu wywołuje poważne dolegliwości już u czterdziestolatków. Poza tym często ma tendencję do nawrotów.

Skręcenie kostki to uraz często bagatelizowany. To duży błąd.

Od trzech lat na Politechnice Opolskiej działa drugie na świecie i jedyne w Europie laboratorium symulacji i badań nad skręceniami stawu skokowego. Na specjalnie zaprojektowanej bieżni naukowcy biorą pod lupę patomechanizmy stojące za rozwojem przewlekłej niestabilności stawu skokowo-goleniowego. Ale to nie wszystko.

– Każda z osób, która bierze udział w badaniu ma możliwość sprawdzenia swojego stanu zdrowia. Oceniamy skład masy ciała, analizujemy postawę ciała i ukształtowanie stóp oraz co więcej podatność na skręcenia stawu skokowego i urazy mięśniowe – podkreśla mgr Wojciech Stefaniak z Katedry Fizjoterapii Wydziału Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii Politechniki Opolskiej, który zauważa, że skręcenie stawu skokowo-goleniowego, potocznie nazywane skręceniem kostki, jest najpowszechniejszym urazem sportowym, który w grupie osób uprawniających regularnie sport wiąże się z nawrotem w ciągu roku. Równie często uraz ten jest bagatelizowany.

Nawracające skręcenie kostki prowadzi do zmian w strukturze stawu

– Jedna osoba skręci staw w niewielkim stopniu, nic więcej nie będzie się działo, wystarczy obandażować stopę. Ale nierzadko nawet te najmniejsze skręcenia skutkują zwiększonym ryzykiem ponownego urazu w najbliższym czasie, który może być już dużo gorszy w skutkach. Leczenie najczęściej opiera się na unieruchomieniu, co jest wskazane w cięższych przypadkach w pierwszym etapie po skręceniu, natomiast później musi być aktywizacja ruchowa. Bardzo często dochodzi do przypadków, w których staw na dłuższy czas 2-3 tygodni zostaje unieruchomiony i później trzeba liczyć się z tym, że układ mięśniowy jest osłabiony. Są także przypadki, że w ogóle nie stosuje się takiego zabezpieczenia, człowiek chodzi z bólem, zmienia sposób chodu i obciążania stopy, przez co naraża się na jeszcze większe ryzyko ponownego urazu a nawet innych problemów – tłumaczy Stefaniak.

– U osób regularnie skręcających kostkę, dochodzi do zmian w strukturze stawu m. in. w chrząstce stawowej, wcześniejszych zmian zwyrodnieniowych. Zmienia się również aktywność mięśniowa prowadząca do zmiany aktywności neuronalnej nawet na poziomie rdzenia kręgowego i kory mózgowej. Dotychczas prowadzone terapie nie dają satysfakcjonujących efektów, ponieważ wciąż dochodzi do nawracających skręceń. Chcemy to zmienić, stąd aplikowaliśmy w ministerialnym konkursie Nauka dla Społeczeństwa– mówi prof. Dawid Bączkowicz, dziekan Wydziału Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii Politechniki Opolskiej.

Projekt dotyczący oceny uwarunkowań i skutków przewlekłej niestabilności stawu skokowego, która jest konsekwencją wystąpienia skręcenia stawu skokowego otrzyma blisko milionowe dofinansowanie z budżetu państwa. Środki te zostaną przeznaczone przede wszystkim na zakup nowoczesnej aparatury. – W badaniach wykorzystamy m.in. ultrasonografię, będą wykonywane także badania dotyczące właściwości mechanicznych tkanek miękkich z wykorzystaniem miotonometrii, ocenimy także czynności bioelektrycznej mięśni za pomocą elektromiografii, uwarunkowania genetyczne, podatność na wystąpienie urazów, sprawdzimy także obecności biomarkerów uszkodzenia i naprawy struktur stawowych i tkanek okołostawowych w osoczu badanych osób – wylicza prof. Bączkowicz. – Kompleksowy sposób podejścia do najpowszechniejszego urazu pozwoli nie tylko ocenić czynniki ryzyka, ale przede wszystkim skutki takich skręceń, co umożliwi podjęcie specyficznej, ukierunkowanej fizjoterapii – zapowiada dziekan.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Komórki macierzyste skuteczne w leczeniu zwyrodnienia stawów kolanowych? Są wyniki analizy