Mniej niż 20 proc. umierających w Polsce jest objętych opieką paliatywną

Nowotwory, choroby układu krążenia, choroby układu oddechowego, COVID-19 czy cukrzyca – to tylko niektóre przyczyny śmierci wielu Polaków, których rocznie umiera około pół miliona. Doświadczają fizycznego cierpienia, którego przeżywać częstokroć by nie musieli – gdyby temat leczenia bólu w terminalnej fazie choroby był priorytetem. Tymczasem mniej niż 20 proc. umierających w Polsce otrzymuje opiekę paliatywną - wynika z danych NFZ.

Opieka paliatywna - przede wszystkim poprawa jakości życia

Terminem opieka paliatywna określa się rodzaj opieki medycznej, polegającej na łagodzeniu bólu i innych objawów, które mogą towarzyszyć pacjentom w tym trudnym czasie, jakim jest ostatni okres życia.

Według danych GUS co roku w naszym kraju umiera około pół miliona osób. Wielu z nich doświadcza bólu, który wymaga odpowiedniej opieki farmakologicznej i holistycznej opieki paliatywnej. Niestety, jak pokazują sprawozdania Narodowego Funduszu Zdrowia, opieką paliatywno-hospicyjną objętych jest co roku mniej niż 100 tysięcy osób. To o wiele za mało, by móc ulżyć Polakom w cierpieniu. Tyle rocznie osób umiera w Polsce tylko na nowotwór.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Standard organizacyjny leczenia bólu wkrótce zacznie obowiązywać. RPP: będziemy monitorować jego wdrażanie

– To smutne statystyki, które pokazują jeszcze smutniejsze realia. Opieka paliatywna dla osób w ostatnim stadium choroby powinna być dostępna dla każdego pacjenta, który jej potrzebuje. A tak nie jest – mówi dr n. med. i n. o zdr. Paweł Witt, przewodniczący Komitetu Naukowego Ogólnopolskiej Konferencji „Odchodzić bez bólu”, która odbędzie się 29-30 września 2023 r. w Warszawie.

– Brakuje odpowiednich środków finansowych i edukacji, a personel medyczny często nie posiada wystarczającej wiedzy, aby zapewnić odpowiednią opiekę paliatywną. Wielu pacjentów doświadcza zbędnego cierpienia, a my chcemy temu przeciwdziałać. Wierzę, że edukacja jest kluczem do zmiany systemu – dodaje dr Witt.

Przewlekły ból, który towarzyszy do końca. Czy tak musi być?

Pacjenci, którzy potrzebują opieki paliatywnej, często doświadczają znacznego bólu i trudności z oddychaniem. Jak pokazują badania, około 70 proc. pacjentów z zaawansowanym nowotworem i prawie 65 proc. osób umierających na inne schorzenia doświadcza bólu, który w większości przypadków, bo w blisko 80 proc., można opanować dzięki wprowadzeniu terapii farmakologicznej. W Polsce z przewlekłym bólem, najczęściej spowodowanym nowotworem, zmaga się rocznie prawie 200 tysięcy chorych. Niestety każdego roku około 100 tysięcy osób przegrywa walkę z chorobą, doświadczając dotkliwego bólu.

– Współczesna medycyna dysponuje zaawansowanymi metodami i technikami kontroli bólu, co pozwala na skuteczne łagodzenie cierpienia w zaawansowanym stadium wielu chorób. Odpowiednie zarządzanie bólem jest kluczowe dla zapewnienia pacjentom poczucia komfortu na ostatnich etapach życia. Wymaga to jednak wiedzy i odpowiedniego przygotowania, zarówno lekarza medycyny paliatywnej, jak i pielęgniarki – dodaje dr Witt.

– Dodatkowo coraz więcej mówi się o wczesnej opiece paliatywnej i zapewnieniu jej pacjentowi, by jak najwcześniej poprawiać jego jakość życia. To pokazuje, jak myślenie o opiece paliatywnej dziś się zmienia i że stale w centrum myślenia o tej dziedzinie medycyny stoi sam pacjent i jego komfort – dodaje dr Witt.

Edukacja i finanse to klucz do poprawy jakości opieki paliatywnej w Polsce

Środki finansowe to jedno. Drugie to edukacja, której wciąż w Polsce jest za mało. Personel medyczny musi posiadać wystarczającą, nowoczesną wiedzę, by móc profesjonalnie i odpowiedzialnie zarządzać bólem w terminalnej fazie choroby. W tym celu organizowana jest już druga edycja Ogólnopolskiej Konferencji Opieki Paliatywnej „Odchodzić bez bólu”. Konferencja gromadzi najwybitniejszych specjalistów w dziedzinie opieki paliatywnej, którzy będą dzielić się swoim bogatym doświadczeniem i wiedzą. Celem wydarzenia jest stworzenie przestrzeni do wspólnego uczenia się, wymiany najlepszych praktyk i dyskusji nad najnowszymi odkryciami w dziedzinie opieki paliatywnej.

Na wydarzenie odbywające się w dniach 29-30 września 2023 r. w Hotelu Airport Okęcie w Warszawie rozpoczęła się już rejestracja: https://odchodzicbezbolu.pl/rejestracja/

Bibliografia:

1. Sprawozdanie z działalności Narodowego Funduszu Zdrowia za 2021 rok.
2. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, https://keizp.pan.pl/sytuacja-zdrowotna-ludnosci-polski-i-jej-uwarunkowania-2022-r/.
3. Sprawozdanie z działalności Narodowego Funduszu Zdrowia za 2021 rok.
4. Fallon M., McConnell S., Zasady leczenia bólu nowotworowego, w „Medycyna po dyplomie”, nr 07-08, 2023.

Źródło: materiały prasowe

PRZECZYTAJ TAKŻE: Problem z e-receptami w hospicjach. MZ: lekarze mają opcję wystawienia recepty na cito