Monitoring ordynacji lekarskiej

Przedmiotem mojego szczególnego zainteresowania było porównanie refundacji antybiotyków stosowanych w lecznictwie otwartym w Polsce i Wielkiej Brytanii. Szczegółowa analiza ilościowa zapisanych antybiotyków wskazuje, iż liczba opakowań antybiotyku na 1 ubezpieczonego jest w Anglii znacząco niższa niż w Polsce (o ok. 35 proc.).
Obserwowałem trendy wzrostowe zapisywanych leków, a także kosztów ich refundacji na podstawie danych NHS. Przy wzroście liczby refundowanych pozycji o 5 proc. w latach 2004-2005, wzrost w odniesieniu do liczby antybiotyków był na poziomie 2,7 proc. W tym samym okresie zaobserwowano zmniejszenie kosztów refundacji antybiotyków o 3,8 proc. przy ogólnym zmniejszeniu kosztów refundacji o 2,0 proc.
Już w latach 90. ubiegłego wieku w Wielkiej Brytanii znacznie zredukowano liczbę stosowanych antybiotyków. Dzięki upowszechnieniu wytycznych konsultantów wyraźnie (do 50 proc.) zredukowano preskrypcję leków przeciwbakteryjnych u dzieci. Kolejnym krokiem było rozpoczęcie kampanii medialnej, mającej na celu upowszechnienie wiedzy na temat zasad stosowania antybiotyków i unikania ich w przypadkach banalnych infekcji wirusowych. Oczywistym celem tych działań jest zmniejszenie naporu pacjentów na lekarzy oraz osłabienie powszechnego przekonania, iż antybiotyki skrócą czas choroby i natychmiast rozwiążą wszelkie problemy zdrowotne. Dzięki takiemu podejściu do rozważnego wprowadzania antybiotykoterapii w systemie brytyjskim nie mogą dziwić wyniki analizy porównawczej preskrypcji leków tej grupy w przeliczeniu liczby opakowań na 1 pacjenta.
Poza wyraźną różnicą w powszechności stosowania leków tej grupy w Polsce uwagę zwracają szczegółowe dane dotyczące spektrum stosowanych antybiotyków w obydwu systemach. Porównanie ilościowe w odniesieniu do głównych grup antybiotyków przedstawia wykres.
O ile w powszechności stosowania pochodnych penicylin nie obserwuje się istotnej różnicy pomiędzy danymi NHS a NFZ, o tyle zwraca uwagę znacznie większy udział wśród zapisywanych antybiotyków w Polsce cefalosporyn i penicylin z inhibitorem b-laktamaz, tetracyklin, makrolidów oraz chinolonów.
Opierając się na aktualnych danych opolskiego OW NFZ, zwraca szczególną uwagę kolejny wzrost spożycia antybiotyków w roku 2007 (porównując dane ilościowe za styczeń-luty 2006 i 2007), przekraczający 40 proc.!

Wnioski:

- trzeba wdrożyć ogólnopolską kampanię na rzecz ograniczenia konsumpcji antybiotyków,
- ustalić standardy stosowania antybiotykoterapii i je pilnie wdrożyć,