Nowe zasady przyznawania świadczeń przedemerytalnych

Chociaż nowa ustawa weszła w życie 1 czerwca br., to przyznawanie świadczeń przedemerytalnych na nowych zasadach rozpocznie się dopiero od 1 sierpnia br. Do tego czasu obowiązują zasady dotychczasowe.
1 sierpnia zadania związane z ustalaniem i wypłacaniem świadczeń przedemerytalnych zostaną przeniesione z urzędów pracy do oddziałów ZUS-u. Nowe świadczenie ma wynosić dla każdego 670 zł bez względu na wysokość emerytury. Wysokość świadczeń nabytych na dotychczasowych zasadach zostanie zachowana. Dostosowaniu ulegną tylko zasady ich waloryzacji - będą waloryzowane tak jak nowe świadczenia, na zasadach i w terminach przewidzianych dla emerytur i rent, a nie dla zasiłków dla bezrobotnych.
Najpierw zasiłek
wiadczenie nie będzie już przysługiwało od dnia rejestracji w urzędzie pracy. Przez pierwsze 6 miesięcy będzie przysługiwał zasiłek dla bezrobotnych. Dopiero po upływie tego okresu można złożyć wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego, pod warunkiem, że dana osoba nadal będzie zarejestrowana jako bezrobotna i że w okresie pobierania zasiłku nie odmówi, bez uzasadnionej przyczyny, podjęcia odpowiedniego zatrudnienia albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. Wprowadzona zatem zostanie możliwość aktywizacji zawodowej bezrobotnego przed przyznaniem mu prawa do świadczenia przedemerytalnego. Dotychczas osoby pobierające świadczenie od dnia zarejestrowania nie miały nawet obowiązku zgłaszania się do urzędu pracy w celu potwierdzania gotowości do podjęcia pracy, a skierowanie ich na szkolenie, do prac interwencyjnych lub robót publicznych nie mogło nastąpić bez ich zgody.
Na wniosek zainteresowanego
Wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego składać się będzie we właściwym oddziale ZUS-u na specjalnym formularzu w terminie 30 dni od dnia wydania przez urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku. Do wniosku trzeba dołączyć tenże dokument, świadectwo pracy z podstawą prawną rozwiązania stosunku pracy oraz dowody wymagane do ustalenia prawa do emerytury oraz jej wysokości (druki ZUS Rp-7, legitymacje ubezpieczeniowe, kopie kart wynagrodzeń itp.).
Jeżeli chodzi o uprawnienia do świadczenia przedemerytalnego, to zasady pozostały niezmienione tylko w dwóch wypadkach: dla osób posiadających najdłuższy okres uprawniający do emerytury - 35 lat dla kobiet i 40 dla mężczyzn oraz dla osób, którym do tego najdłuższego okresu zabrakło niecałego roku, a zostali zwolnieni w związku z niewypłacalnością pracodawcy lub z powodu jego likwidacji.
Osobom posiadającym najkrótszy okres uprawniający do emerytury, tj. 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn obniżono granicę wymaganego wieku o 2 lata - kobietom do 56 lat, a mężczyznom do 61 lat. Dodano jednak warunek rozwiązania stosunku pracy z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy. Osobom z okresem uprawniającym do emerytury 30 lat dla kobiet, 35 lat dla mężczyzn i zwolnionym z przyczyn dotyczących zakładu pracy podniesiono z kolei granicę wieku o 5 lat - kobietom do 55 lat, a mężczyznom do 60 lat.
Nie ma możliwości przyznania świadczenia przedemerytalnego osobom skierowanym do prac interwencyjnych w celu zaliczenia sobie okresu tych prac do okresu uprawniającego do emerytury, dającego prawo do świadczenia.
wiadczenia dla lekarzy
Co jednak powinno szczególnie zainteresować, to wprowadzenie dwóch nowych kategorii uprawnionych: osób prowadzących działalność pozarolniczą oraz rencistów. Do tych pierwszych zaliczają się m.in. lekarze prowadzący praktyki prywatne lub niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej. Mogą oni po ogłoszeniu upadłości uzyskać prawo do świadczenia przedemerytalnego na następujących warunkach: działalność prowadzili przez co najmniej 2 lata i za ten okres opłacili składki na ubezpieczenie społeczne, osiągnęli wiek 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna oraz posiadają najkrótszy okres uprawniający do emerytury 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
Renciści z tytułu niezdolności do pracy mogą nabyć uprawnienia do świadczenia przedemerytalnego, jeżeli zarejestrują się w urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty pobieranej nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat, osiągną wiek 55 lat - kobieta i 60 lat mężczyzna oraz posiadają najkrótszy okres wymagany do emerytury.
Zasady dorabiania
Zmieniono także zasady dorabiania do przyznanych świadczeń i oparto je na zasadach zbliżonych do zawieszania lub zmniejszania emerytur i rent. Pierwszym progiem, powodującym zmniejszenie świadczenia, jest 50 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji (obecnie 1100,80 zł). Jeżeli kwota dodatkowego przychodu łącznie z kwotą świadczenia przedemerytalnego przekroczy ów próg, zwany dopuszczalną kwotą przychodu, to świadczenie przedemerytalne ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia.
Całkowite zawieszenie świadczenia przedemerytalnego nastąpi, gdy łączna kwota dodatkowego przychodu i świadczenia przekroczy graniczną kwotę przychodu, tj. 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (obecnie 1541,10 zł).

Podstawa prawna:
ustawa z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. nr 120, poz. 1252).