Pilotażowa baza danych o sprzęcie medycznym w SP ZOZach

?Chodzi nam o stworzenie narzędzia pozwalającego nie tylko na ewidencjonowanie aparatury, ale także określenie poziomu dostępności świadczeń wykonywanych przy jej pomocy, stopnia wykorzystania sprzętu oraz wynikającej z tego potrzeby jego wymiany" - mówi Konrad Stolarski, zastępca dyrektora Departamentu Nadzoru i Kontroli w Ministerstwie Zdrowia, odpowiedzialny za realizację projektu. Dodatkowo zbierane informacje będą podstawą do oceny legalności i celowości kupowania i zbywania aparatury oraz prawidłowości jej eksploatacji w poszczególnych jednostkach.
K. Stolarski zastrzega, że na razie jest to projekt pilotażowy: ?Planujemy współpracę z innymi organami założycielskimi zakładów opieki zdrowotnej, najpierw jednak chcemy wdrożyć i przetestować ten program w placówkach resortowych".

Odpowiedź na zarzuty
Aktualnej bazy danych ministerstwa dokumentującej aparaturę medyczną nie można uznać za kompletną. Zawiera bowiem dobrowolne oświadczenia podmiotów, do tej pory zbierane w formie ankiet. Nie dość więc, że dane są niekompletne i nie wiadomo dokładnie ?kto co ma", to baza ta nie może być podstawą do weryfikacji ofert przesyłanych przez zakłady opieki zdrowotnej, które zwracają się do resortu o dofinansowanie niezbędnych - ich zdaniem - zakupów nowego sprzętu.
?Dzięki bazie danych można będzie takie niecelowe zakupy wyeliminować, bo wiadomo, że ilość pieniędzy w systemie jest ograniczona, trzeba je więc sensownie wydawać - mówi K. Stolarski. - Ewidencja przygotowana zgodnie z naszymi założeniami będzie zawierać np. informacje o liczbie badań wykonanych na danym aparacie. Dzięki temu będzie wiadomo, czy placówka wykorzystała go w maksymalny sposób, czy sprzęt się po prostu zestarzał i dlatego trzeba go wymienić".
Baza ma być narzędziem pozwalającym na wyeliminowanie zjawisk krytykowanych podczas kontroli przeprowadzanych w resorcie zdrowia przez Najwyższą Izbę Kontroli. W raportach NIK znajdują się zarzuty dotyczące np. finansowania zakupów aparatury medycznej dla jednostek nieprzygotowanych do jej eksploatacji i nadmierne nasycenie wybranych regionów kraju w urządzenia o charakterze strategicznym, przy jednoczesnym ich braku w innych regionach. Kontrolerzy zwracali też uwagę na proceder nabywania przez placówki sprzętu w drodze pozornych umów użyczenia lub dzierżawy oraz korzystania ze sprzętu publicznych ZOZ-ów przez inne podmioty.
Zgodnie z założeniami projektu, oprócz Ministerstwa Zdrowia z informacji zawartych w bazie będą mogły korzystać także inne organy założycielskie, co pozwoli im np. na wyrównanie na swoim terenie poziomu wyposażenia poszczególnych specjalizacji. Dostęp do bazy będzie też miał Narodowy Fundusz Zdrowia oraz same szpitale, które w ujęciu statystycznym znajdą tu dane umożliwiające racjonalną politykę inwestycyjną w warunkach konkurencji.
Twórcy projektu zdają sobie sprawę z trudności, jakie wiążą się z jego realizacją. Przede wszystkim chodzi o niejednoznaczność w statusie własności aparatów, bo w ZOZ-ach użytkowany jest sprzęt, którego zakup został sfinansowany z wielu źródeł albo jedynie udostępniony placówkom na zasadach użyczenia. Podstawą jest więc takie skonstruowanie formularzy (w układzie opcjonalnym), które uniemożliwi zafałszowanie danych. Warunkiem niezbędnym wiarygodności bazy jest też jej okresowa (kwartalna lub półroczna) aktualizacja według przyjętego schematu. Zgodnie z założeniami, projekt pilotażowy bazy danych realizowany będzie w kilku etapach i ma trwać ok. pół roku.