Medyczny Nobel z chemii za odkrycie ubikwityny

Nagrodzeni naukowcy są odkrywcami ubikwityny - krótkiego peptydu, odpowiedzialnego za znakowanie tych białek komórkowych, które zostały uszkodzone lub przestały być potrzebne. Związanie ubikwityny z wybranym, ściśle określonym białkiem, uruchamia wielostopniowy proces jego rozpadu. Jest to mechanizm kluczowy dla funkcjonowania każdej komórki. Bez degradacji nagromadzonych, zbędnych protein nie mogłyby się odbywać: podziały komórkowe, naprawa uszkodzonych fragmentów DNA oraz kontrola jakości nowo tworzonych białek.
Z nieprawidłowościami w mechanizmie usuwania białek związane są niektóre nowotwory (np. rak szyjki macicy), stany zapalne, mukowiscydoza oraz prawdopodobnie schorzenia układu nerwowego (choroba Alzheimera i Parkinsona). Komórkowy proces niszczenia białek wykorzystują także niektóre wirusy, np. HIV. Dzięki odkryciu tegorocznych laureatów być może uda się opracować skuteczne leki przeciwko tym chorobom.
A. Ciechanover i A. Hershko pracują w Izraelskim Instytucie Technologii w Hajfie, a I. Rose na Uniwersytecie Kalifornijskim w Irvine. Ich najnowsze publikacje ukazały się m. in. na łamach czasopism: Cell (2004, 116: S29-32), Neuron (2003, 40: 427-446), IUBMB Life (2004, 56: 193-201), Biochemical Society Transactions (2003, 31: 474-481), Nature Medicine (2000, 6: 1073-1081).
Finansowy wymiar nagrody Nobla to 10 milionów koron szwedzkich (1 milion 100 tys. euro) do podziału na trzy równe części.