Niesteroidowe leki przeciwzapalne w profilaktyce raka piersi

Ryzyko zachorowania na raka piersi jest w znacznym stopniu zdeterminowane genetycznie - choroba może rozwijać się na skutek mutacji w genach BRCA1 i BRCA2. Ponieważ osoby z obciążającym wywiadem rodzinnym mogą poddać się testom genetycznym, wykrywającym mutacje w genach BRCA1 lub BRCA2, dosyć łatwo jest zidentyfikować kobiety należące do grupy wysokiego ryzyka zachorowania na raka piersi. Osobom takim zaleca się podjęcie działań profilaktycznych: przeprowadzanie regularnych badań kontrolnych, zdrowy tryb życia i rezygnację z terapii hormonalnych. Być może już wkrótce rutynowym działaniem profilaktycznym będzie przyjmowanie niesteroidowych leków zapalnych - ibuprofenu lub aspiryny.
O efektywności takiego postępowania przekonują wyniki badań przeprowadzonych w State University Collage of Medicine w Ohio (USA) na grupie 80 741 kobiet w okresie pomenopauzalnym, w wieku 50-79 lat (Cancer Res. 2003, 63: 6096-6101). Na podstawie ankiet osobowych, oceniających aktywność fizyczną, masę ciała, stosowanie preparatów hormonalnych oraz dziedziczne obciążenie chorobami nowotworowymi, określono ryzyko wystąpienia raka piersi u każdej z badanych kobiet. Analiza statystyczna, uwzględniająca istniejące pierwotnie ryzyko, dane dotyczące stosowania NLPZ oraz liczbę zachorowań na raka piersi wykazała, że przyjmowanie przez kobiety z grupy najwyższego ryzyka co najmniej dwóch tabletek tygodniowo NLPZ przez 5-10 lat zmniejsza relatywne zagrożenie rakiem piersi o 21 proc., a dłużej niż 10 lat o 28 proc. Badanie dowiodło, że związkiem z grupy NLPZ najbardziej efektywnym w profilaktyce raka piersi jest ibuprofen. Skuteczność profilaktyki zależy od długości okresu przyjmowania leku - w grupie kobiet stosujących ibuprofen najdłużej ryzyko wystąpienia raka piersi zmniejszyło się o 49 proc.
Hamowanie przez NLPZ rozwoju raka piersi tłumaczone jest wpływem leków na zmniejszanie syntezy prostaglandyn (poprzez oddziaływanie na aktywność cyklooksygenazy), będących aktywatorami ekspresji niektórych genów uczestniczących w biosyntezie estrogenów. Ponieważ estrogeny (zwłaszcza estradiol) odgrywają podstawową rolę w etiologii i patogenezie raka piersi, mniejsze ich stężenie w organizmie prawdopodobnie redukuje ryzyko rozwoju tej choroby. Prewencyjny wpływ NLPZ w szczególności dotyczy nowotworów dodatnich estrogenowo (JAMA 2004, 291: 2488-2489).
Polski Komitet Zwalczania Raka, firma US Pharmacia (producent Ibupromu) oraz Instytut Badań DNA zamierzają zweryfikować w warunkach polskich amerykańskie doniesienia o minimalizowaniu zagrożenia rakiem piersi poprzez stosowanie ibuprofenu. Przedsięwzięcie wspierane jest przez Stowarzyszenie Klub Kobiet po Mastektomii ?Amazonki" Warszawa Centrum.