Towarzystwa lekarskie apelują w sprawie medycznego stosowania fentanylu

Konferencja Prezesów Towarzystw Lekarskich wystosowała apel w sprawie medycznego stosowania fentanylu i jego roli w leczeniu bólu. Pod apelem podpisało się ponad 30 towarzystw, a także Naczelna Rada Lekarska.

Towarzystwa lekarskie wskazują, że doniesienia medialne nt. zagrożeń wynikających z niemedycznego stosowania fentanylu przerażają pacjentów, dla których fentanyl stanowi optymalną opcję terapeutyczną. Powoduje to poczucie zagrożenia i staje się przyczyną żądań zamiany fentanylu na inny lek przeciwbólowy, nierzadko znacznie mniej skuteczny, lub nawet zaprzestania stosowania leku bez porozumienia z lekarzem.

“Niepokój budzą także pośpieszne działania, które pod hasłem kontroli nieprawidłowej preskrypcji fentanylu i innych leków przeciwbólowych wprowadzają dodatkowe do już istniejących utrudnienia właściwego, zgodnego z aktualną wiedzą medyczną leczenia silnego bólu i powodują ograniczenia dostępności skutecznych leków oraz cierpienie chorych” - wskazuje KPTL, nawiązując do rozporządzenia ministra zdrowia, które zakaże wystawiania recept na niektóre opioidy (m.in. fentanylu) przez tzw. receptomaty. Zgodnie z zapowiedziami resortu, odpowiednie przepisy mają być gotowe do końca lipca.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Samorząd lekarski o planowanych ograniczeniach w wystawianiu recept: na liście brakuje benzodiazepin

Fentanyl prawidłowo podawany jest skutecznym i bezpiecznym lekiem

Jak podkreślają w apelu prezesi towarzystw lekarskich, fentanyl jest silnym opioidowym lekiem przeciwbólowym i stosowany w zarejestrowanych wskazaniach - w terapeutycznej dawce ustalanej indywidualnie, gdy leczenie odbywa się pod nadzorem lekarza - jest skutecznym i bezpiecznym lekiem. “Bez fentanylu nie ma możliwości prowadzenia indywidualizowanej terapii bólu w licznych specjalnościach lekarskich, w oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii, w medycynie bólu, medycynie paliatywnej, medycynie ratunkowej i wielu innych” - wyliczają.

Dodają, że korzyści z prawidłowego, medycznego podawania w celach terapeutycznych fentanylu i innych leków opioidowych, jak morfina, oksykodon, buprenorfina, zdecydowanie przewyższają ryzyko, które zawsze jest obecne przy stosowaniu silnie działających leków, ale w zastosowaniach medycznych, pod opieką lekarzy i przeszkolonych pracowników ochrony zdrowia, jest odpowiednio kontrolowane.

Prezesi towarzystw przyznają, że fentanyl stosowany bez nadzoru medycznego w celach nieterapeutycznych, do odurzania się, powoduje uzależnienie oraz bardzo duże zagrożenie dla zdrowia i życia przyjmujących go osób. “Niemedyczne stosowanie fentanylu w innych krajach już jest tragiczną w skutkach epidemią. Jednak nie wolno tych niebezpieczeństw rozciągać na pacjentów, u których fentanyl wskazany jest w celach terapeutycznych” - podkreślają.

Dlatego uczestnicy Konferencji Prezesów Towarzystw Lekarskich apelują o:

1. Odpowiedzialne informowanie społeczeństwa o korzyściach medycznego stosowania fentanylu oraz zagrożeniach związanych z używaniem go do celów niemedycznych i staranne ważenie słów używanych w przekazach medialnych w celu ograniczenia obaw pacjentów z bólem, także bólem u kresu życia.
2. Wprowadzanie skutecznego monitoringu preskrypcji opioidów bez powodowania utrudnień dostępu do analgetyków opioidowych, w tym fentanylu, dla pacjentów, dla których leki te stanowią podstawowy i niezbędny środek skutecznej walki z bólem.
3. Poprawę dostępności nowoczesnych metod leczenia bólu zgodnych z aktualną wiedzą medyczną.
4. Powołanie stałego zespołu ekspertów przy ministrze zdrowia do spraw leków zawierających substancje psychoaktywne. Zespół ten miałby za zadanie wypracowanie racjonalnych zasad przepisywania, dystrybucji i kontroli leków przeciwbólowych oraz innych środków zawierających substancje psychoaktywne, aby zapewnić najlepszą dostępność do nowoczesnych metod leczenia, jednocześnie przeciwdziałając patologicznym zjawiskom ich nadużywania lub używania niezgodnego z zasadami.

Lista uczestników Konferencji Prezesów Towarzystw Lekarskich popierających apel KPTL w sprawie stosowania fentanylu:

1. Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej
2. Ogólnopolskie Stowarzyszenie Implantologii Stomatologicznej
3. Polskie Towarzystwo Akupunktury
4. Polskie Towarzystwo Anestezjologii i Intensywnej Terapii
5. Polskie Towarzystwo Badania Bólu
6. Polskie Towarzystwo Badań nad Otyłością
7. Polskie Towarzystwo Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcyjnej i Estetycznej
8. Polskie Towarzystwo Chirurgii Stomatologicznej i Szczękowo-twarzowej
9. Polskie Towarzystwo Dermatologiczne
10. Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych
11. Polskie Towarzystwo Farmakologiczne
12. Polskie Towarzystwo Gastroenterologii
13. Polskie Towarzystwo Hepatologiczne
14. Polskie Towarzystwo Immunologii Doświadczalnej i Klinicznej
15. Polskie Towarzystwo Leczenia Ran
16. Polskie Towarzystwo Medycyny Morskiej, Tropikalnej i Podróży
17. Polskie Towarzystwo Medycyny Paliatywnej
18. Polskie Towarzystwo Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego
19. Polskie Towarzystwo Medycyny Stanów Nagłych i Katastrof
20. Polskie Towarzystwo Nefrologiczne
21. Polskie Towarzystwo Neonatologiczne
22. Polskie Towarzystwo Nowotworów Głowy i Szyi
23. Polskie Towarzystwo Okulistyczne
24. Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej
25. Polskie Towarzystwo Ortopedyczne i Traumatologiczne
26. Polskie Towarzystwo Patologów
27. Polskie Towarzystwo Pediatryczne
28. Polskie Towarzystwo Pneumonologii Dziecięcej
29. Polskie Towarzystwo Psychoonkologiczne
30. Polskie Towarzystwo Stomatologiczne
31. Polskie Towarzystwo Transplantacyjne
32. Polskie Towarzystwo Wrodzonych Wad Metabolizmu
33. Polskie Towarzystwo Zakażeń Szpitalnych
34. Towarzystwo Chirurgów Polskich

PRZECZYTAJ TAKŻE: Opioidy: 15 tysięcy Polaków stosuje je w sposób problemowy