Znaczenie zawału mięśnia sercowego u bliskich krewnych

Dużym problemem jest to, że choroby serca u płci żeńskiej są lekceważone i niewystarczająco dobrze diagnozowane, czego skutkiem jest nieobjęcie odpowiednim leczeniem kobiet znajdujących się w grupie ryzyka. Problemem samym w sobie jest również fakt, że powszechnie znane i stosowane w ocenie stanu zdrowia czynniki ryzyka chorób serca mają u młodych kobiet nie najlepsze znaczenie rokownicze. Autorzy pracy zasugerowali, że wystąpienie przedwczesnego (przed 50 rokiem życia u mężczyzny lub przed 55 rokiem życia u kobiety) zawału mięśnia sercowego u krewnego pierwszego stopnia (family history of premature myocardial infarction, FHMI) może być niezależnym czynnikiem ryzyka choroby serca u osób młodych.
Aby sprawdzić swoją hipotezę, autorzy poddali badaniu 2404 osób w wieku 30-50 lat, u których oceniono obecność czynników ryzyka choroby serca, percepcję ryzyka zachorowania na zawał mięśnia sercowego oraz styl życia. Ocenę zwapnień w tętnicach wieńcowych wykonano u 1907 osób.
Stwierdzono, że przystępujące do badania kobiety częściej miały wywiad FHMI (12,4 proc.) niż mężczyźni (9,3 proc., p=0,014). W porównaniu z kobietami bez FHMI, kobiety z takim wywiadem były znamiennie starsze i częściej chorowały na cukrzycę i nadciśnienie, częściej paliły papierosy, jak również częściej były rasy czarnej. Obserwowano też u nich trend dotyczący różnic w masie ciała (kobiety z FHMI były częściej otyłe) i w poziomie cholesterolu frakcji HDL (niższy u kobiet z FHMI). Natomiast w grupie mężczyzn jedyna znamienna różnica pomiędzy osobami z FHMI i bez takiego wywiadu dotyczyła siedzącego trybu życia. Mężczyźni z FHMI w porównaniu z pozostałymi częściej byli otyli i mieli cukrzycę, ale różnice nie osiągnęły poziomu znamienności statystycznej. FHMI związany był z występowaniem dwóch lub więcej tradycyjnych czynników ryzyka chorób serca tylko u kobiet. Związek ten utrzymał się po znormalizowaniu wyników względem wieku i rasy.
Częstość występowania zwapnień w naczyniach wieńcowych u osób z FHMI vs. u osób bez takiego wywiadu była znamiennie wyższa zarówno wśród kobiet (p<0,0001), jak i mężczyzn (p=0,29). FHMI był niezależnie związany z występowaniem takich zmian u kobiet nawet po znormalizowaniu wyników względem wieku, rasy, obecności nadciśnienia, cukrzycy, hiperlipidemii, niskiego HDL, hipertriglicerydemii, palenia papierosów, BMI i siedzącego trybu życia (znormalizowany współczynnik ryzyka 2,0). Podobne zjawisko obserwowano u mężczyzn (znormalizowany współczynnik ryzyka 1,7). Związek pomiędzy FHMI i zwapnieniami w naczyniach wieńcowych był znamiennie zależny od płci (p=0,014). Zarówno mężczyźni, jak i kobiety z FHMI podobnie oceniali ryzyko wystąpienia u nich zawału mięśnia sercowego; sądzili, że jest ono średnie lub nieco wyższe. Mimo tego przekonania, kobiety z FHMI paliły tytoń znamiennie częściej niż kobiety bez tego wywiadu (p<0,001); zależności takiej nie obserwowano u mężczyzn. Co więcej, mężczyźni z FHMI prowadzili bardziej aktywny tryb życia niż mężczyźni bez FHMI (p=0,001), czego z kolei nie obserwowano u kobiet. Płeć w sposób znamienny wpływała na związek pomiędzy FHMI i paleniem tytoniu (p=0,043) oraz pomiędzy FHMI i siedzącym trybem życia (p=0,02).
Autorom pracy udało się wykazać, że wystąpienie przedwczesnego zawału mięśnia sercowego u krewnego pierwszego stopnia znamiennie i silnie koreluje z występowaniem klasycznych czynników ryzyka choroby serca, zwłaszcza u młodych kobiet, co wiąże się, niestety, z niską świadomością zagrożenia i z nieodpowiednim stylem życia.

Źródło: Am. Heart J. 2007, październik, 154: 454-460.